Terpentyn is 'n oplosmiddel wat vir verf en vernis gebruik word, en dit word ook in sommige gebruik skoonmaak produkte. Dit is gemaak van die hars van dennebome. Dit het 'n kenmerkende reuk en is 'n kleurlose tot gelerige vloeistof met 'n sterk, terpentynagtige reuk.
Dit is 'n nuttige bestanddeel in baie produkte, maar dit is ook hoogs vlambaar en kan skadelik vir jou gesondheid wees. Kom ons kyk wat dit is en hoe dit gebruik word.
In hierdie pos dek ons:
The Terpentine Saga: 'n Geskiedenisles
Terpentyn het 'n lang geskiedenis in die mediese veld. Die Romeine was een van die eerstes wat die potensiaal daarvan as 'n behandeling vir depressie erken het. Hulle het dit as 'n natuurlike middel gebruik om hul gemoed op te lig en hul bui te verbeter.
Tydens die Age of Sail het vlootchirurge warm terpentyn in wonde ingespuit as 'n manier om dit te ontsmet en te kauteriseer. Dit was 'n pynlike proses, maar dit was effektief om infeksies te voorkom en genesing te bevorder.
Terpentyn as 'n hemostatiese middel
Medici het ook terpentyn gebruik om swaar bloeding te probeer stop. Hulle het geglo dat die chemiese eienskappe van terpentyn kan help om bloed te stol en oormatige bloeding te voorkom. Alhoewel hierdie praktyk nie vandag algemeen gebruik word nie, was dit 'n gewilde behandeling in die verlede.
Terpentyn se voortgesette gebruik in medisyne
Ten spyte van sy lang geskiedenis van gebruik in medisyne, word terpentyn nie algemeen in moderne mediese behandelings gebruik nie. Dit word egter steeds in sommige tradisionele medisyne en boererate gebruik. Sommige mense glo dat terpentyn kan help om 'n verskeidenheid van kwale te behandel, insluitend hoes, verkoue en veltoestande.
Die fassinerende etimologie van terpentyn
Terpentyn is 'n komplekse mengsel van vlugtige olies en oleohars verkry uit sekere bome, insluitend die terebinth, Aleppo-denne en lariks. Maar waar het die naam "terpentyn" vandaan gekom? Kom ons neem 'n reis deur tyd en taal om uit te vind.
Die Middel- en Ou-Engelse Wortels
Die woord "terpentyn" is uiteindelik afgelei van die Griekse selfstandige naamwoord "τέρμινθος" (terebinthos), wat na die terebinthboom verwys. In Middel- en Oud-Engels is die woord "tarpin" of "terpentin" gespel en verwys na die oleoresin wat deur die bas van sekere bome afgeskei word.
Die Franse verbinding
In Frans is die woord vir terpentyn "terebenthine", wat soortgelyk is aan die moderne Engelse spelling. Die Franse woord is op sy beurt afgelei van die Latynse "terebinthina", wat van die Griekse "τερεβινθίνη" (terebinthine) kom, die vroulike vorm van 'n byvoeglike naamwoord afgelei van "τέρμινθος" (terebinthos).
Die geslag van die Woord
In Grieks is die woord vir terebinth manlik, maar die byvoeglike naamwoord wat gebruik word om die hars te beskryf, is vroulik. Dit is hoekom die woord vir terpentyn ook vroulik is in Grieks en die afgeleides daarvan in Frans en Engels.
Verwante woorde en betekenisse
Die woord "terpentyn" word dikwels uitruilbaar gebruik met "geeste van terpentyn" of bloot "terpentyn". Ander verwante woorde sluit in "trementina" in Spaans, "terebinth" in Duits en "terebintina" in Italiaans. In die verlede het terpentyn 'n verskeidenheid funksies gehad, onder meer as 'n oplosmiddel vir verf en as 'n dreinskoonmaker. Vandag word dit steeds in sommige industriële en artistieke toepassings gebruik, maar dit is minder algemeen as in die verlede.
Die Meervoudsvorm
Die meervoud van "terpentyn" is "terpentyne", hoewel hierdie vorm nie algemeen gebruik word nie.
Die hoogste gehalte
Die hoogste gehalte terpentyn kom van die hars van die langblaar denne, wat inheems is aan die suidoostelike Verenigde State. Ruwe terpentyn kan egter van 'n verskeidenheid bome regoor die wêreld verkry word, insluitend die Aleppo-denne, Kanadese hemlock en Karpatespar.
Duur en kompleks
Terpentyn kan 'n duur en komplekse produk wees om te vervaardig. Die proses behels stoomdistillasie van die oleohars, wat etlike ure kan neem. Die gevolglike produk is 'n helder, wit vloeistof met 'n kenmerkende reuk.
Ander gebruike van terpentyn
Benewens die gebruik daarvan in industriële en artistieke toepassings, is terpentyn in die verlede vir medisinale doeleindes gebruik. Daar is geglo dat dit antiseptiese en anti-inflammatoriese eienskappe het en is gebruik om 'n verskeidenheid van kwale te behandel, insluitend hoes, verkoue en rumatiek.
Die Eindbrief
Die woord "terpentyn" eindig met die letter "e", wat nie algemeen in Engelse woorde voorkom nie. Dit is omdat die woord afkomstig is van die Latynse "terebinthina", wat ook met 'n "e" eindig.
Die geheim van Rhodamnia
Rhodamnia is 'n genus van bome wat in Suidoos-Asië voorkom wat 'n gom produseer soortgelyk aan terpentyn. Die kougom word van die bas van die boom afgeskei en is in tradisionele medisyne gebruik vir sy antiseptiese en anti-inflammatoriese eienskappe.
Die Bytes van Wikipedia
Volgens Wikipedia word terpentyn sedert antieke tye gebruik, met bewyse van die gebruik daarvan dateer terug na die antieke Grieke en Romeine. Dit is ook deur inheemse Amerikaners vir medisinale doeleindes gebruik. Vandag word terpentyn steeds in sommige tradisionele medisyne en as oplosmiddel vir verf en ander industriële toepassings gebruik.
Van denne tot sampioen: die baie industriële en ander eindgebruike van terpentyn
Terwyl terpentyn baie industriële en ander eindgebruike het, is dit belangrik om voorsorgmaatreëls te tref wanneer jy met of om hierdie chemikalie werk. Blootstelling aan terpentyn kan 'n verskeidenheid gesondheidsprobleme veroorsaak, insluitend:
- Velirritasie en uitslag
- Oogirritasie en skade
- Asemhalingsprobleme
- Naarheid en braking
Om blootstelling aan terpentyn te voorkom, is dit belangrik om beskermende klere en toerusting te dra wanneer jy met hierdie chemikalie werk. Dit is ook belangrik om behoorlike veiligheidsriglyne en -prosedures te volg wanneer terpentyn hanteer en gestoor word.
Gevolgtrekking
So, dit is terpentyn. 'n Oplosmiddel wat gebruik word vir verf en skoonmaak, met 'n lang geskiedenis van gebruik in medisyne. Dit is afkomstig van dennebome en het 'n kenmerkende reuk.
Dit is tyd om die raaisel te beëindig en die waarheid bekend te maak.
Ek is Joost Nusselder, die stigter van Tools Doctor, inhoudbemarker, en pa. Ek is mal daaroor om nuwe toerusting uit te probeer, en saam met my span skep ek sedert 2016 in-diepte blogartikels om lojale lesers te help met gereedskap en handwerkwenke.
