मला माझ्या वाचकांसाठी, विनामूल्य टिप्ससह विनामूल्य सामग्री तयार करणे आवडते. मी सशुल्क प्रायोजकत्व स्वीकारत नाही, माझे मत माझे स्वतःचे आहे, परंतु जर तुम्हाला माझ्या शिफारसी उपयुक्त वाटल्या आणि तुम्ही माझ्या एका दुव्याद्वारे तुम्हाला आवडेल असे काही खरेदी केले तर मी तुम्हाला कोणत्याही अतिरिक्त किंमतीशिवाय कमिशन मिळवू शकतो. अधिक जाणून घ्या
कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोप किंवा ऑसिलोग्राफ हे विद्युतीय सिग्नलचे दृश्य सिग्नलमध्ये रूपांतर करण्यासाठी वापरले जाणारे विद्युत उपकरण आहे. हे उपकरण तरंग आणि इतर विद्युत घटनांचे मोजमाप आणि विश्लेषण करते. हे XY प्लॉटर देखील आहे जे इनपुट सिग्नल विरुद्ध दुसरे सिग्नल किंवा वेळ प्लॉट करते. कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोप डिस्चार्ज ट्यूब सारखीच असते; हे आपल्याला वेळोवेळी विद्युत सिग्नलमधील बदलांचे निरीक्षण करू देते. हे विश्लेषण करण्यासाठी वापरले जाते आणि वारंवारता मोजा, मोठेपणा, विरूपण, आणि कमी वारंवारतेपासून रेडिओ फ्रिक्वेन्सी पर्यंत इतर वेळ-भिन्न प्रमाणात. हे ध्वनिक संशोधन आणि दूरदर्शन निर्मितीमध्ये देखील वापरले जाते.
या पोस्टमध्ये आम्ही कव्हर करू:
मुख्य घटक
जर्मन भौतिकशास्त्रज्ञ फर्डिनांड ब्रौन यांनी विकसित केलेल्या कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोपमध्ये चार मुख्य भाग असतात; जे कॅथोड रे ट्यूब, इलेक्ट्रॉन गन, डिफ्लेक्टिंग सिस्टम आणि फ्लोरोसेंट स्क्रीन आहेत.
कार्यरत आहे तत्त्व
इलेक्ट्रॉन गन इलेक्ट्रॉन्सची एक अरुंद बीम तयार करते आणि कण नियंत्रण ग्रिडमधून जातो. नियंत्रण ग्रिड व्हॅक्यूम ट्यूबच्या आत इलेक्ट्रॉनची तीव्रता नियंत्रित करते. कंट्रोल ग्रिडमध्ये उच्च नकारात्मक क्षमता असल्यास स्क्रीनवर अंधुक स्पॉट तयार होतो आणि कमी नकारात्मक क्षमता नियंत्रण ग्रिडमध्ये चमकदार स्पॉट तयार करते. तर, प्रकाशाची तीव्रता नियंत्रण ग्रिडच्या नकारात्मक क्षमतेद्वारे नियंत्रित केली जाते. नंतर उच्च पॉझिटिव्ह क्षमता असलेल्या एनोड्सद्वारे इलेक्ट्रॉन वेगवान होतात. हे स्क्रीनवरील एका बिंदूवर इलेक्ट्रॉन बीमचे रूपांतर करते. एनोडमधून हलवल्यानंतर, हे इलेक्ट्रॉन बीम डिफ्लेक्टिंग प्लेट्सद्वारे विचलित झाले. डिफ्लेक्टिंग प्लेट शून्य क्षमतेवर राहते आणि इलेक्ट्रॉन बीम स्क्रीन सेंटरवर स्पॉट तयार करते. व्होल्टेज व्हर्टिकल डिफ्लेक्टिंग प्लेटवर लागू केल्यास इलेक्ट्रॉन बीम वरच्या दिशेने लक्ष केंद्रित करते. क्षैतिज डिफ्लेक्टिंग प्लेटला व्होल्टेज लावून इलेक्ट्रॉन बीम क्षैतिजरित्या विचलित होईल.
अनुप्रयोग
कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोप प्रसारण तसेच दूरदर्शनच्या प्राप्त युनिटमध्ये वापरला जातो. हृदयाच्या ठोक्यांशी संबंधित विद्युतीय आवेगांना व्हिज्युअल सिग्नलमध्ये रूपांतरित करण्यासाठी देखील याचा वापर केला जातो. शत्रूच्या विमानांचा शोध घेण्यासाठी, त्याचा उपयोग रडार प्रणालीच्या आत आणि प्रयोगशाळेच्या आत शिक्षणाच्या उद्देशाने केला जातो.
दूरदर्शन
कॅथोड-रे ऑसिलोस्कोप टेलिव्हिजनच्या आत पिक्चर ट्यूब म्हणून काम करते. टेलिव्हिजन ट्रान्समीटरमधून पाठवलेले व्हिडिओ सिग्नल कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोपच्या आत असलेल्या डिफ्लेक्टिंग प्लेट्सवर लागू केले जातात. मग इलेक्ट्रॉन बीम स्क्रीनवर आदळतो आणि स्क्रीनमध्ये लहान स्पॉट्सचा एक अॅरे असतो. प्रत्येक स्पॉट तीन फॉस्फर बिंदूंनी बनलेला असतो, जे प्राथमिक रंग, लाल, हिरवा आणि निळा दर्शवतात. इलेक्ट्रॉन बीमने फटका मारल्याने फॉस्फर डॉट्स चमकतात. जर एखाद्या इलेक्ट्रॉनचा बीम एका स्पॉटमध्ये एकापेक्षा जास्त फॉस्फरवर घडला असेल तर दुय्यम रंग दिसतो. योग्य प्रमाणात तीन प्राथमिक रंगांचे संयोजन स्क्रीनवर रंगीत चित्र तयार करू शकते. जेव्हा आपण टेलिव्हिजनच्या समोर पाहतो, तेव्हा फॉस्फर-युक्त स्पॉट मानवी डोळ्यांच्या हालचालींप्रमाणे, मजकूर वाचण्याच्या वेळी हलतो. परंतु प्रक्रिया इतक्या वेगाने घडते की आपल्या डोळ्यांना संपूर्ण स्क्रीनवर एक स्थिर प्रतिमा दिसते.
शिक्षण आणि संशोधन
उच्च अभ्यासात, कॅथोड-रे ऑसिलोस्कोप सत्रासाठी वापरला जातो. हे वेव्हफॉर्म निश्चित करण्यासाठी, त्याच्या गुणधर्मांचे विश्लेषण करण्यासाठी वापरले जाते. वेळ-बदलणारे प्रमाण कमी वारंवारतेपासून ते रेडिओ फ्रिक्वेन्सीइतके मोठे मोजले जाते. हे देखील करू शकते संभाव्य फरक मोजा व्होल्टमीटर मध्ये. या कॅथोड-रे ऑसिलोस्कोपचा आणखी एक फायदा असा आहे की तो सिग्नल ग्राफिकली प्लॉट करू शकतो आणि कमी वेळेचे अंतर अचूकपणे मोजू शकतो. या इन्स्ट्रुमेंटच्या साहाय्याने Lissajous आकृती सहजपणे आखता येते. या कारणांसाठी, ऑसिलोस्कोप वापरला जातो उच्च अभ्यास आणि संशोधन क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर.
रडार तंत्रज्ञान
रडार हे इलेक्ट्रॉनिक उपकरण आहे जे रडार ऑपरेटर किंवा विमानाच्या वैमानिकाला शत्रूच्या विमानाचा डेटा सादर करते. रडार प्रणाली डाळी किंवा सतत विद्युत चुंबकीय विकिरण लहरी प्रसारित करते. त्या लहरीचा एक छोटासा भाग लक्ष्यांच्या मागे पडतो आणि रडार प्रणालीकडे परत येतो.
निष्कर्ष
कॅथोड किरण ऑसिलोस्कोप किंवा ऑसिलोग्राफ एक क्रांतिकारी शोध आहे. यामुळे सीआरटी टेलिव्हिजन बनवण्याचा मार्ग मोकळा झाला, जो मानवजातीचा सर्वात आश्चर्यकारक आविष्कार होता. प्रयोगशाळेच्या साधनापासून ते इलेक्ट्रॉनिक जगाच्या महत्त्वपूर्ण भागापर्यंत, ते मानवाचे तेज म्हणून प्रकट होते.
मी Joost Nusselder आहे, Tools Doctor चा संस्थापक, कंटेंट मार्केटर आणि वडील. मला नवीन उपकरणे वापरून पहायला आवडते, आणि माझ्या टीमसोबत मी 2016 पासून सखोल ब्लॉग लेख तयार करत आहे जेणेकरून एकनिष्ठ वाचकांना टूल्स आणि क्राफ्टिंग टिपांसह मदत होईल.
