ऑसिलोस्कोपमधून वारंवारतेची गणना कशी करावी?

Joost Nusselder द्वारे | रोजी अपडेट केले:  जून 20, 2021
मला माझ्या वाचकांसाठी, विनामूल्य टिप्ससह विनामूल्य सामग्री तयार करणे आवडते. मी सशुल्क प्रायोजकत्व स्वीकारत नाही, माझे मत माझे स्वतःचे आहे, परंतु जर तुम्हाला माझ्या शिफारसी उपयुक्त वाटल्या आणि तुम्ही माझ्या एका दुव्याद्वारे तुम्हाला आवडेल असे काही खरेदी केले तर मी तुम्हाला कोणत्याही अतिरिक्त किंमतीशिवाय कमिशन मिळवू शकतो. अधिक जाणून घ्या
ऑसिलोस्कोप तात्काळ व्होल्टेज ग्राफिकपणे मोजू आणि प्रदर्शित करू शकतात परंतु लक्षात ठेवा की ए ऑसिलोस्कोप आणि ग्राफिक मल्टीमीटर समान गोष्ट नाही. यात एक स्क्रीन आहे ज्यामध्ये आलेख आकाराच्या उभ्या आणि आडव्या रेषा आहेत. ऑसिलोस्कोप व्होल्टेज मोजते आणि स्क्रीनवर व्होल्टेज वि टाइम ग्राफ म्हणून प्लॉट करते. हे सहसा थेट वारंवारता दाखवत नाही परंतु आम्ही आलेखातून जवळून संबंधित पॅरामीटर मिळवू शकतो. तिथून आपण वारंवारता मोजू शकतो. या दिवसातील काही नवीनतम ऑसिलोस्कोप आपोआप वारंवारतेची गणना करू शकतात परंतु येथे आपण स्वतः त्याची गणना कशी करावी यावर लक्ष केंद्रित करणार आहोत.
कसे-गणना-वारंवारता-पासून-ऑसिलोस्कोप-एफआय

ऑसिलोस्कोपवरील नियंत्रणे आणि स्विच

वारंवारतेची गणना करण्यासाठी, आपल्याला ते प्रोबसह वायरशी जोडणे आवश्यक आहे. कनेक्ट केल्यानंतर, ते एक साइन वेव्ह दर्शवेल जे ऑसिलोस्कोपवरील नियंत्रणे आणि स्विचसह समायोजित केले जाऊ शकते. म्हणून या नियंत्रण स्विचेसबद्दल जाणून घेणे महत्वाचे आहे.
नियंत्रणे-आणि-स्विच-ऑन-द-ऑसिलोस्कोप
प्रोब चॅनेल तळाच्या ओळीत, आपल्याकडे प्रोबला ऑसिलोस्कोपशी जोडण्याची जागा असेल. आपण कोणत्या प्रकारचे डिव्हाइस वापरत आहात यावर अवलंबून एक किंवा अधिक चॅनेल असू शकतात. पोझिशनल नॉब ऑसिलोस्कोपवर एक क्षैतिज आणि एक उभ्या स्थितीचा नॉब आहे. जेव्हा ती साइन वेव्ह दर्शवते तेव्हा ती नेहमीच मध्यभागी नसते. स्क्रीनच्या मध्यभागी वेव्हफॉर्म बनवण्यासाठी तुम्ही वर्टिकल पोझिशन नॉब फिरवू शकता. त्याच प्रकारे, कधीकधी तरंग फक्त स्क्रीनचा एक भाग घेते आणि उर्वरित स्क्रीन रिक्त राहते. लाटाची क्षैतिज स्थिती अधिक चांगली करण्यासाठी आणि स्क्रीन भरण्यासाठी आपण क्षैतिज स्थितीत नॉब फिरवू शकता. व्होल्ट/div आणि वेळ/div हे दोन नॉब्स आपल्याला ग्राफच्या डिव्हिजनचे मूल्य बदलण्याची परवानगी देतात. ऑसिलोस्कोपमध्ये, व्होल्टेज Y- अक्षावर दर्शविला जातो आणि वेळ X-axis वर दर्शविला जातो. ग्राफवर दाखवण्यासाठी तुम्हाला प्रत्येक डिव्हिजनमध्ये हवे असलेले मूल्य समायोजित करण्यासाठी व्होल्ट/डिव्ह आणि टाइम/डिव्ह नॉब्स चालू करा. हे आपल्याला ग्राफचे अधिक चांगले चित्र मिळविण्यात देखील मदत करेल. ट्रिगर नियंत्रण ऑसिलोस्कोप नेहमी स्थिर आलेख देत नाही. कधीकधी ते काही ठिकाणी विकृत होऊ शकते. येथे महत्त्व येते ऑसिलोस्कोप ट्रिगर करणे. ट्रिगर नियंत्रण आपल्याला स्क्रीनवर स्वच्छ आलेख मिळविण्यास अनुमती देते. ते तुमच्या स्क्रीनच्या उजव्या बाजूला पिवळा त्रिकोण म्हणून दर्शविले जाते.

ऑसिलोस्कोप आलेख समायोजित करणे आणि वारंवारता मोजणे

फ्रिक्वेन्सी ही एक संख्या आहे जी सूचित करते की एक लहर प्रत्येक सेकंदात किती वेळा पूर्ण करते. ऑसिलोस्कोपमध्ये, आपण वारंवारता मोजू शकत नाही. परंतु आपण कालावधी मोजू शकता. पूर्ण वेव्ह सायकल तयार होण्यासाठी लागणारा कालावधी. हे वारंवारता मोजण्यासाठी वापरले जाऊ शकते. आपण ते कसे कराल ते येथे आहे.
समायोजन-ऑसिलोसोकपे-आलेख-आणि-गणना-वारंवारता

प्रोब कनेक्ट करत आहे

प्रथम, प्रोबची एक बाजू ऑसिलोस्कोप प्रोब चॅनेलशी आणि दुसरी बाजू तुम्हाला मोजू इच्छित असलेल्या वायरशी जोडा. तुमची वायर मातीची नाही याची खात्री करा अन्यथा शॉर्ट सर्किट होऊ शकते जे धोकादायक ठरू शकते.
कनेक्टिंग-द-प्रोब

पोझिशन नॉब्स वापरणे

जोपर्यंत वारंवारतेचा संबंध आहे त्या स्थितीला खूप महत्त्व आहे. वेव्ह सायकलची समाप्ती ओळखणे येथे आहे.
पोझिशन-नॉब्स वापरणे
क्षैतिज स्थिती वायरला ऑसिलोस्कोपशी जोडल्यानंतर, ते साइन वेव्ह रीडिंग देईल. ही लाट नेहमीच मध्यभागी नसते किंवा पूर्ण स्क्रीन घेते. जर ती पूर्ण स्क्रीन घेत नसेल तर क्षैतिज स्थितीला घड्याळाच्या दिशेने वळवा. स्क्रीनवर जास्त जागा घेत आहे असे तुम्हाला वाटत असल्यास ते घड्याळाच्या उलट दिशेने चालू करा. उभी स्थिती आता तुमची साइन वेव्ह संपूर्ण स्क्रीन व्यापत आहे, तुम्हाला ती केंद्रीत करावी लागेल. जर लाट स्क्रीनच्या वरच्या बाजूला असेल तर ती खाली आणण्यासाठी नॉब घड्याळाच्या दिशेने वळवा. जर ते तुमच्या स्क्रीनच्या तळाशी असेल तर ते घड्याळाच्या उलट दिशेने फिरवा.

ट्रिगर वापरणे

ट्रिगर स्विच नॉब किंवा स्विच असू शकतो. तुम्हाला तुमच्या स्क्रीनच्या उजव्या बाजूला एक छोटा पिवळा त्रिकोण दिसेल. ती ट्रिगर पातळी आहे. जर तुमच्या दाखवलेल्या लहरीमध्ये स्थिरता असेल किंवा ती स्पष्ट नसेल तर ही ट्रिगर पातळी समायोजित करा.
वापरणे-ट्रिगर

व्होल्टेज/div आणि वेळ/div वापरणे

या दोन घुमट्या फिरवल्याने तुमच्या गणनेत बदल होईल. हे दोन नॉब्स कितीही सेटिंग्ज असले तरी त्याचा परिणाम एकच असेल. फक्त गणना वेगळी होणार आहे. व्होल्टेज/डीव्ही नॉब फिरवल्याने तुमचा आलेख अनुलंब उंच किंवा लहान होईल आणि टाइम/डीव्ही नॉब फिरवल्याने तुमचा आलेख आडवा लांब किंवा लहान होईल. सोयीसाठी 1 व्होल्ट/div आणि 1 वेळ/div वापरा जोपर्यंत आपण पूर्ण वेव्ह सायकल पाहू शकता. जर तुम्हाला या सेटिंग्जवर पूर्ण वेव्ह सायकल दिसत नसेल तर तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार ते बदलू शकता आणि तुमच्या गणनेत त्या सेटिंग्ज वापरू शकता.
वापरणे-व्होल्टेज- div-and-Timediv

कालावधी मोजणे आणि वारंवारता मोजणे

समजा मी व्होल्ट/डिव्हीवर 0.5 व्होल्ट वापरले म्हणजे प्रत्येक विभाग .5 व्होल्टेज दर्शवितो. वेळ/div वर पुन्हा 2ms म्हणजे प्रत्येक चौरस 2 मिलिसेकंद आहे. आता जर मला कालावधीची गणना करायची असेल तर मला पूर्ण वेव्ह सायकल तयार होण्यासाठी किती विभाग किंवा चौरस आडवे लागतात हे तपासावे लागेल.
मापन-कालावधी-आणि-गणना-वारंवारता

कालावधीची गणना

मला असे वाटते की पूर्ण चक्र तयार करण्यासाठी 9 विभाग लागतात. मग कालावधी म्हणजे वेळ/div सेटिंग्जचा गुणाकार आणि विभागांची संख्या. तर या प्रकरणात 2ms*9 = 0.0018 सेकंद.
गणना-कालावधी

वारंवारतेची गणना

आता, सूत्रानुसार, F = 1/T. येथे F म्हणजे वारंवारता आणि T हा कालावधी आहे. तर वारंवारता, या प्रकरणात, F = 1/.0018 = 555 Hz असेल.
गणना-वारंवारता
आपण F = C/the हे सूत्र वापरून इतर गोष्टींची गणना देखील करू शकता, जेथे the तरंगलांबी आहे आणि C म्हणजे लाटाची गती म्हणजे प्रकाशाची गती.

निष्कर्ष

एक ऑसिलोस्कोप विद्युत क्षेत्रातील अत्यंत आवश्यक साधन आहे. कालांतराने व्होल्टेजमध्ये वेगाने होणारे बदल पाहण्यासाठी ऑसिलोस्कोपचा वापर केला जातो. ते काहीतरी आहे मल्टीमीटर करू शकत नाही. जिथे मल्टीमीटर फक्त व्होल्टेज दाखवतो, तिथे ऑसिलोस्कोप वापरला जाऊ शकतो त्याचा आलेख बनवा. आलेखातून, आपण व्होल्टेजपेक्षा जास्त मोजू शकता, जसे की कालावधी, वारंवारता आणि तरंगलांबी. म्हणून ऑसिलोस्कोपच्या कार्याबद्दल जाणून घेणे आवश्यक आहे.

मी Joost Nusselder आहे, Tools Doctor चा संस्थापक, कंटेंट मार्केटर आणि वडील. मला नवीन उपकरणे वापरून पहायला आवडते, आणि माझ्या टीमसोबत मी 2016 पासून सखोल ब्लॉग लेख तयार करत आहे जेणेकरून एकनिष्ठ वाचकांना टूल्स आणि क्राफ्टिंग टिपांसह मदत होईल.