गंज: ते काय आहे आणि आपले साहित्य कसे सुरक्षित ठेवावे

गंज हा एक लोह ऑक्साईड आहे, सामान्यतः लाल ऑक्साईड लोह आणि ऑक्सिजनच्या रेडॉक्स प्रतिक्रियेने पाणी किंवा हवेतील आर्द्रता यांच्या उपस्थितीत तयार होतो. गंजाचे अनेक प्रकार दृष्यदृष्ट्या आणि स्पेक्ट्रोस्कोपीद्वारे ओळखले जाऊ शकतात आणि वेगवेगळ्या परिस्थितीत तयार होतात.

या लेखात, मी गंजची कारणे आणि प्रतिबंध यासह मूलभूत गोष्टी कव्हर करू.

फ्लॅकी कोट काय आहे? गंज आणि त्याची कारणे समजून घेणे

गंज हा एक शब्द आहे जो सामान्यतः लोह किंवा स्टीलच्या ऑक्सिडेशनचे वर्णन करण्यासाठी वापरला जातो. तांत्रिकदृष्ट्या, गंज हा लोहाचा ऑक्साईड आहे, विशेषत: हायड्रेटेड आयर्न(III) ऑक्साईड जो हवेच्या उपस्थितीत लोह ऑक्सिजन आणि पाण्यावर प्रतिक्रिया देतो तेव्हा तयार होतो. ही प्रतिक्रिया गंजणे म्हणून ओळखली जाते आणि जेव्हा धातू दीर्घ काळासाठी हवा आणि आर्द्रतेच्या संपर्कात राहते तेव्हा उद्भवते, परिणामी लालसर-तपकिरी फ्लॅकी आवरण तयार होते.

गंज कसा होतो?

जेव्हा लोह किंवा स्टील ऑक्सिजन आणि पाण्याच्या संपर्कात येते तेव्हा एक प्रतिक्रिया उद्भवते ज्यामुळे लोह ऑक्साईड तयार होते. ही प्रतिक्रिया पाण्याच्या किंवा हवेतील आर्द्रतेच्या उपस्थितीमुळे उत्प्रेरित होते, ज्यामुळे धातू गंजून हायड्रोस आयर्न (III) ऑक्साईड आणि लोह (III) ऑक्साईड-हायड्रॉक्साईड बनते. कालांतराने, परिणामी फ्लॅकी आवरण पसरू शकते आणि असुरक्षित स्टील्समध्ये खड्डा किंवा पोकळी निर्माण होऊ शकते, ज्यामुळे त्यांची ताकद कमी होते.

गंज रोखता येईल का?

गंज ही वर्षानुवर्षे एक अपरिहार्य घटना आहे, परंतु विविध पद्धतींद्वारे ते सहजपणे प्रतिबंधित किंवा उपचार केले जाऊ शकते, यासह:

• हवा आणि ओलावा कमी करण्यासाठी धातूच्या पृष्ठभागावर संरक्षणात्मक लेप लावणे.
• ठेवी आणि आर्द्रता कमी करण्यासाठी मेटल पृष्ठभाग नियमितपणे स्वच्छ आणि कोरडे करा.
• मर्यादित जागा, खड्डे आणि अंतर टाळणे जेथे ओलावा जमा होऊ शकतो आणि गंज वेगाने पसरू शकतो.
• गंज लागणे ही एक सामान्य समस्या असलेल्या भागात स्टेनलेस स्टील किंवा इतर गंज-प्रतिरोधक धातू वापरणे.

रस्टचे परिणाम काय आहेत?

धातूच्या पृष्ठभागावर गंजाचे अनेक परिणाम होऊ शकतात, यासह:

• धातूची ताकद आणि टिकाऊपणा कमी करणे.
• अरुंद किंवा खोल खड्डे तयार करणे जे वेगाने पसरू शकतात आणि आणखी नुकसान करू शकतात.
• धातूची पृष्ठभाग रुंद आणि अधिक सच्छिद्र बनवणे, ज्यामुळे गंज वाढू शकतो.
• एक खड्डा किंवा अंतर तयार करणे ज्यामुळे ओलावा अडकू शकतो आणि गंज वेगाने पसरू शकतो.
• असुरक्षित स्टील्समध्ये खड्डा किंवा पोकळीच्या निर्मितीमध्ये योगदान.

रासायनिक प्रतिक्रिया: गंजण्यामागील विज्ञान

गंजणे ही एक रासायनिक प्रक्रिया आहे जी जेव्हा लोह हवा आणि आर्द्रतेच्या संपर्कात येते तेव्हा होते. गंजण्याची प्रक्रिया ही रासायनिक अभिक्रियांच्या जटिल मालिकेचा परिणाम आहे ज्यामध्ये लोह, ऑक्सिजन आणि पाण्याचे रेणू यांचा समावेश होतो. गंजताना होणारी मुख्य रासायनिक प्रतिक्रिया म्हणजे लोहाचे ऑक्सिडेशन, ज्यामुळे लोह ऑक्साईड तयार होतो.

ऑक्सिजन आणि ओलावाची भूमिका

ऑक्सिजन आणि आर्द्रता हे मुख्य घटक आहेत ज्यामुळे गंज येतो. जेव्हा लोह हवेच्या संपर्कात येते तेव्हा ते ऑक्सिजनशी संयोग होऊन लोह ऑक्साईड तयार करते. गंज लागण्यासाठी पाणी देखील आवश्यक आहे कारण ते ऑक्सिजन आणि रासायनिक अभिक्रिया घडण्यासाठी आवश्यक असलेली इतर संयुगे वाहून नेतात.

गंजण्याची रासायनिक प्रतिक्रिया

गंज लागण्याची रासायनिक प्रतिक्रिया आहे: 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3. याचा अर्थ लोहाचे चार अणू ऑक्सिजनच्या तीन रेणूंसोबत मिळून लोह ऑक्साईडचे दोन रेणू तयार करतात. जेव्हा लोहाचे ऑक्सिजनद्वारे लोह (II) आयनमध्ये ऑक्सीकरण केले जाते तेव्हा गंजण्याची प्रक्रिया सुरू होते. लोह (II) आयन नंतर लोह हायड्रॉक्साईड तयार करण्यासाठी पाण्याच्या रेणूंसह एकत्र होतात. हे कंपाऊंड पुढे ऑक्सिडाइज होऊन लोह ऑक्साईड बनते, जे लाल-तपकिरी स्केल म्हणून दिसते ज्याला आपण सामान्यतः गंजाशी जोडतो.

धातूवर गंजण्याचे परिणाम

गंजण्यामुळे धातूवर अनेक नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात, ज्यामध्ये फ्लेकिंग, गंज आणि संरचना कमकुवत होणे समाविष्ट आहे. जेव्हा लोह हवा आणि आर्द्रतेच्या संपर्कात येतो तेव्हा गंजणे उद्भवते आणि परिणामी लोह ऑक्साईड एक कमकुवत आणि ठिसूळ सामग्री आहे जी सहजपणे उडू शकते. यामुळे धातू कमकुवत होऊ शकते आणि शेवटी अपयशी होऊ शकते. पूल किंवा इतर संरचनेच्या बाबतीत, गंजणे ही एक गंभीर सुरक्षा चिंता असू शकते.

गंजणे प्रतिबंधित करणे

गंजण्यापासून बचाव करण्यासाठी ओलावा आणि ऑक्सिजनची उपस्थिती काढून टाकणे आवश्यक आहे. हे धातू कोरडे ठेवून आणि पेंट किंवा तेल सारख्या संरक्षणात्मक थराने कोटिंग करून केले जाऊ शकते. गंज रोखण्याचा आणखी एक मार्ग म्हणजे स्टेनलेस स्टील किंवा शुद्ध लोखंडासारख्या गंजण्याची शक्यता कमी असलेल्या धातूचा वापर करणे.

रस्टिंग समजून घेण्याचे महत्त्व

गंजताना होणार्‍या रासायनिक अभिक्रिया समजून घेणे आणि गंज टाळण्यासाठी आणि त्यावर उपचार करणे महत्वाचे आहे. गंजणे ही एक जटिल प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये अनेक संयुगे आणि इलेक्ट्रोकेमिकल प्रतिक्रियांचा समावेश असतो. गंजण्यामध्ये सामील असलेले मुख्य घटक आणि प्रतिक्रिया समजून घेऊन, आपण आपल्या दैनंदिन जीवनात गंज रोखू शकतो आणि त्यावर उपचार करू शकतो.

गंज हा सुरक्षिततेचा धोका का आहे आणि ते कसे प्रतिबंधित करावे

गंज ही केवळ कॉस्मेटिक समस्या नाही, ती बांधकाम आणि साधनांमध्ये गंभीर सुरक्षा धोके निर्माण करू शकते. येथे का आहे:

• गंज धातूच्या घटकांची संरचनात्मक अखंडता कमकुवत करते, नियमित वापरकर्ते आणि जाणाऱ्यांना धोक्यात आणते.
• गंजलेल्या भागांसह उपकरणे तुटतात किंवा खराब होऊ शकतात, ज्यामुळे गंभीर दुखापत किंवा मृत्यू देखील होऊ शकतो.
• गंज उत्पादनांना डाग आणि नासाडी करू शकते, ज्यामुळे उत्पादक आणि ग्राहकांचे आर्थिक नुकसान होऊ शकते.

गंज च्या आरोग्य धोके

गंज हा केवळ एक शारीरिक धोका नाही तर तो खालील कारणांमुळे आरोग्यासही धोका निर्माण करू शकतो:

• गंज हे टिटॅनससह जीवाणूंना आश्रय देऊ शकतात, जे गंजलेल्या नखेसारख्या पँचर जखमेतून शरीरात गेल्यास गंभीर संक्रमण होऊ शकते.
• गंज वाढलेली ठिकाणे, जसे की घराबाहेर किंवा ओलसर वातावरणात, श्वासोच्छवासाच्या समस्या असलेल्या लोकांसाठी धोकादायक असू शकतात कारण गंज हा एक ऑक्साईड पदार्थ आहे जो श्वास घेताना हानिकारक असू शकतो.

गंज रोखणे आणि सुरक्षितता सुनिश्चित करणे

गंज टाळण्यासाठी आणि सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी, खालील उपाय केले जाऊ शकतात:

• बांधकाम आणि साधनांमधील गंजांची वाढ ओळखण्यासाठी आणि त्यावर उपाय करण्यासाठी नियमित तपासणी व्यवस्था असावी.
• सुरक्षित आणि गंजापासून मुक्त उत्पादने तयार करण्यासाठी उत्पादकांना जबाबदार धरले जाईल याची खात्री करण्यासाठी कायदा अस्तित्वात असावा.
• गंज रोखण्यास मदत करणारी उत्पादने वापरणे, जसे की रस्ट इनहिबिटर आणि कोटिंग्ज, गंजांची वाढ थांबविण्यात प्रभावी ठरू शकतात.
• रासायनिक अभिक्रिया, हवा आणि आर्द्रता यांचे मिश्रण हे गंज लागण्याची मुख्य कारणे आहेत, त्यामुळे धातूचे घटक कोरडे व स्वच्छ ठेवल्यास गंज टाळता येतो.

लक्ष ठेवा! हे साहित्य गंजण्याची शक्यता असते

स्टील हे लोह आणि कार्बनचे मिश्रण आहे, ज्यामुळे ते बांधकाम आणि उत्पादनासाठी लोकप्रिय पर्याय बनते. तथापि, स्टील देखील सर्वात लक्षणीय गंजलेल्या धातूंपैकी एक आहे. इतर धातूंच्या तुलनेत, स्टील तुलनेने लवकर गंजते, विशेषत: पाणी आणि ऑक्सिजनच्या संपर्कात असताना. स्टीलकास्ट आणि इस्त्री हे दोन वेगवेगळ्या प्रकारचे स्टील आहेत जे गंजू शकतात.

कास्ट आयरन: गंज विरुद्ध इतके मजबूत नाही

कास्ट आयरन एक मिश्रधातू आहे ज्यामध्ये लोह, कार्बन आणि इतर घटकांचे ट्रेस प्रमाण असते. जेव्हा वितळलेले लोखंड कास्टमध्ये ओतले जाते तेव्हा ते तयार होते, म्हणून हे नाव. कास्ट आयर्न त्याच्या झीज आणि झीजच्या प्रतिकारासाठी ओळखले जाते, परंतु ते गंजविरूद्ध इतके मजबूत नाही. कास्ट आयर्न वस्तू नियमितपणे गंजू शकतात, विशेषत: पाणी आणि ऑक्सिजनच्या संपर्कात असताना.

रॉट आयर्न: स्टील आणि कास्ट आयर्नपेक्षा कमी गंज

रॉट आयर्न हे लोहाचे शुद्ध स्वरूप आहे ज्यामध्ये फार कमी कार्बन असतो. हे गंज आणि गंज यांच्या प्रतिकारासाठी ओळखले जाते, ज्यामुळे ते घराबाहेरील फर्निचर आणि सजावटीच्या वस्तूंसाठी लोकप्रिय पर्याय बनते. गंजलेले लोखंड स्टील आणि कास्ट आयर्नपेक्षा कमी गंजते, परंतु तरीही त्याला पाणी आणि ऑक्सिजनपासून संरक्षण आवश्यक आहे.

स्टेनलेस स्टील: गंज विरुद्ध एक ढाल

स्टेनलेस स्टील एक मिश्रधातू आहे ज्यामध्ये लोह, क्रोमियम आणि इतर घटकांचे ट्रेस प्रमाण असते. या घटकांचे मिश्रण एक संरक्षणात्मक स्तर बनवते जे धातूला गंज आणि गंजपासून संरक्षण करते. स्टेनलेस स्टील जवळजवळ गंजण्यास अभेद्य आहे, ज्यामुळे ते स्वयंपाकघरातील उपकरणे, वैद्यकीय उपकरणे आणि घराबाहेरील फर्निचरसाठी लोकप्रिय पर्याय बनते.

गंज कसा रोखायचा

गंज रोखण्यासाठी धातूला ढाल किंवा संरक्षण लागू करणे आवश्यक आहे. गंज टाळण्यासाठी येथे काही टिपा आहेत:

• पाण्याच्या संपर्कात आलेला कोणताही धातू नियमितपणे पुसून टाका.
• कोणतेही गंजचे डाग पाणी आणि व्हिनेगरच्या मिश्रणाने पुसून काढून टाका.
• पाणी आणि ऑक्सिजनपासून संरक्षण करण्यासाठी धातूवर पेंटचा कोट लावा.

लक्षात ठेवा, फक्त लोह आणि मिश्र धातु ज्यामध्ये लोह असते ते गंजू शकतात. म्हणून, जर तुम्हाला गंज टाळायचा असेल, तर स्टेनलेस स्टील किंवा लोहासारखे धातू निवडा.

चकचकीत राहणाऱ्या धातू: गंज नसलेल्या साहित्यासाठी मार्गदर्शक

गंज हा अनेक धातूच्या वस्तूंचा नाश आहे, ज्यामुळे कालांतराने ते गंजतात आणि खराब होतात. पण तुम्हाला माहीत आहे का की असे धातू आहेत जे गंज आणि गंजला प्रतिकार करतात? या विभागात, आम्ही या धातूंचे गुणधर्म शोधू आणि वर्षानुवर्षे वापरल्यानंतरही ते चमकदार आणि नवीन दिसणारे का राहू शकतात.

धातू ज्यांना गंज येत नाही

येथे काही धातू आहेत जे गंज आणि गंज यांच्या प्रतिकारासाठी ओळखले जातात:

• स्टेनलेस स्टील: या प्रकारच्या स्टीलमध्ये क्रोमियम असते, जे ऑक्सिजनशी प्रतिक्रिया करून धातूच्या पृष्ठभागावर संरक्षणात्मक थर तयार करते. हा थर स्टीलला आणखी गंजण्यापासून वाचवतो आणि गंजांना प्रतिकार करण्यास मदत करतो.

• अॅल्युमिनियम: स्टेनलेस स्टीलप्रमाणे, अॅल्युमिनियम हवेच्या संपर्कात आल्यावर संरक्षणात्मक ऑक्साईड थर बनवते. हा थर पातळ आणि पारदर्शक आहे, त्यामुळे त्याचा धातूच्या स्वरूपावर परिणाम होत नाही. अॅल्युमिनिअम देखील हलके आणि काम करण्यास सोपे आहे, ज्यामुळे ते अनेक ऍप्लिकेशन्ससाठी एक लोकप्रिय पर्याय बनते.

• तांबे: तांबे ही एक नैसर्गिक गंजरोधक धातू आहे जी बहुतेक वेळा इलेक्ट्रिकल वायरिंग आणि प्लंबिंगमध्ये वापरली जाते. हवा आणि पाण्याच्या संपर्कात आल्यावर, तांब्याचा हिरवा रंग तयार होतो जो धातूला आणखी गंजण्यापासून वाचवतो.

• पितळ: पितळ हे तांबे आणि जस्त यांचे मिश्रण आहे आणि ते "पिवळा धातू" म्हणून वर्गीकृत आहे. पितळ गंज आणि डागांना प्रतिरोधक आहे आणि ते बहुतेक वेळा सजावटीच्या वस्तू आणि वाद्य यंत्रांमध्ये वापरले जाते.

• कांस्य: कांस्य हे तांबे आणि इतर घटकांचे मिश्रण आहे, जसे की कथील, अॅल्युमिनियम किंवा निकेल. हे टिकाऊपणा आणि गंज प्रतिरोधकतेसाठी ओळखले जाते आणि ते पुतळे, घंटा आणि घटकांच्या संपर्कात असलेल्या इतर वस्तूंमध्ये वापरले जाते.

• सोने आणि प्लॅटिनम: हे मौल्यवान धातू गंज आणि डागांना अत्यंत प्रतिरोधक असतात, ज्यामुळे ते दागिने आणि इतर सजावटीच्या वस्तूंसाठी आदर्श बनतात.

धातू गंजांना कसे प्रतिकार करतात

तर, या धातूंबद्दल असे काय आहे जे त्यांना गंज आणि गंजला प्रतिकार करण्यास अनुमती देते? येथे काही घटक आहेत जे कार्यात येतात:

• संरक्षणात्मक स्तर: आम्ही आधी सांगितल्याप्रमाणे, स्टेनलेस स्टील आणि अॅल्युमिनियम सारख्या धातू हवा आणि पाण्याच्या संपर्कात आल्यावर संरक्षक स्तर तयार करतात. हे थर धातूला पुढील गंजापासून वाचवतात आणि गंजांना प्रतिकार करण्यास मदत करतात.

• लोहाची कमतरता: जेव्हा लोह ऑक्सिजन आणि पाण्यावर प्रतिक्रिया देऊन लोह ऑक्साईड तयार करतो तेव्हा गंज तयार होतो. कमी किंवा कमी लोह असलेल्या धातूंना गंजण्याची शक्यता कमी असते.

• रासायनिक अभिक्रिया: काही धातू इतरांपेक्षा कमी प्रतिक्रियाशील असतात, याचा अर्थ त्यांच्यात रासायनिक संयुगे तयार होण्याची शक्यता कमी असते ज्यामुळे गंज आणि गंज होतो.

• घटकांचे संयोजन: काही धातू, जसे कांस्य, गंजाचा प्रतिकार करण्यास सक्षम असतात कारण ते वेगवेगळ्या घटकांचे मिश्रण असतात. हे मिश्रण एक धातू तयार करते जे त्याच्या कोणत्याही वैयक्तिक घटकांपेक्षा गंजण्यास अधिक प्रतिरोधक असते.

गंज-प्रतिरोधक वस्तू तयार करण्याच्या पद्धती

गंज आणि गंजांना प्रतिरोधक वस्तू तयार करायच्या असल्यास, येथे काही पद्धती विचारात घ्याव्यात:

• गॅल्वनाइझिंग: या प्रक्रियेमध्ये धातूच्या वस्तूला जस्तच्या थराने कोटिंग करणे समाविष्ट आहे, जे गंज आणि गंज विरूद्ध ढाल म्हणून कार्य करते.

• हवामान: काही धातू, जसे की तांबे आणि कांस्य, घटकांच्या संपर्कात आल्यावर कालांतराने संरक्षणात्मक पॅटिना विकसित करतात. हे पॅटिना पुढील गंज विरूद्ध ढाल म्हणून कार्य करते.

• स्टेनलेस स्टील: आम्ही आधी सांगितल्याप्रमाणे, स्टेनलेस स्टील गंज आणि गंजण्यास अत्यंत प्रतिरोधक आहे. ज्या वस्तू पाण्याच्या किंवा ओलाव्याच्या संपर्कात येतील त्यांच्यासाठी स्टेनलेस स्टीलचा वापर करणे हा गंजमुक्त राहण्याची खात्री करण्याचा एक जलद आणि सोपा मार्ग आहे.

• नियमित देखभाल: गंज आणि गंजांना प्रतिरोधक असलेल्या धातूंनाही वरच्या स्थितीत राहण्यासाठी काही देखभाल आवश्यक असते. वस्तू स्वच्छ आणि कोरड्या ठेवल्याने आणि त्यांना आर्द्रतेपासून दूर ठेवल्याने त्यांचे आयुष्य वाढण्यास मदत होते.

खाडीत गंज ठेवण्याचे मार्ग

गंज रोखण्याचा एक उत्तम मार्ग म्हणजे धातूची उत्पादने योग्यरित्या साठवणे. लक्षात ठेवण्यासाठी येथे काही टिपा आहेत:

• गंज कमी करण्यासाठी धातूचे भाग किंवा उत्पादने कमी-ओलावा असलेल्या भागात किंवा तापमान आणि आर्द्रता-नियंत्रित वातावरणात साठवा.
• ओलावा पातळी कमी करण्यासाठी स्टोरेजमध्ये डेसिकेंट ड्रायिंग एजंट्स वापरा.
• साचलेला ओलावा काढून टाकण्यासाठी नियमितपणे धातूचे पृष्ठभाग पुसून टाका.
• कोरड्या कपड्यात धातूचे तुकडे ठेवा किंवा ते कोरडे ठेवण्यासाठी प्लास्टिकमध्ये गुंडाळा.

गॅल्वनाइझिंग

गॅल्वनाइजिंग ही एक अशी प्रक्रिया आहे जी लोखंड किंवा स्टीलला जस्तापासून संरक्षित करते. झिंक गंजण्यास अत्यंत प्रतिरोधक आहे, आणि जेव्हा ते लोखंड किंवा स्टीलसह एकत्र केले जाते तेव्हा ते एक संरक्षणात्मक आवरण तयार करते जे गंज तयार होण्यापासून प्रतिबंधित करते. गंज रोखण्यासाठी गॅल्वनाइजिंग ही एक उत्कृष्ट पद्धत आहे, विशेषत: ऑक्सिजन आणि पाण्यावर अत्यंत प्रतिक्रियाशील असलेल्या बाह्य उपकरणे किंवा फेरस धातूंसाठी.

नियमित देखभाल

गंज तयार होण्यापासून रोखण्यासाठी धातूच्या उत्पादनांची काळजी घेणे महत्वाचे आहे. गंजाचा धोका कमी करण्याचे काही मार्ग येथे आहेत:

• कोणताही गंज पसरण्यापासून रोखण्यासाठी तो दिसताच तो काढून टाका.
• धातूचे पृष्ठभाग कोरडे ठेवा आणि ओल्या पृष्ठभागांशी संपर्क टाळा.
• गंजापासून उत्कृष्ट संरक्षण देण्यासाठी उच्च दर्जाचे गंज-प्रतिरोधक कोटिंग किंवा संरक्षक ऑक्साईड थर वापरा.
• ओरखडे, क्रॅक किंवा ओलावा धरून गंज निर्माण करणार्‍या नुकसानाच्या इतर चिन्हांसाठी धातूच्या उत्पादनांची नियमितपणे तपासणी करा.
• गंजापासून उत्कृष्ट संरक्षण देण्यासाठी स्टेनलेस स्टील किंवा इतर अत्यंत प्रतिरोधक धातू वापरा.
• धातूची उत्पादने रोलिंग केल्याने पृष्ठभागाची गुळगुळीत पोत तयार होते जी सापळे ठेवते आणि कमी आर्द्रता ठेवते, ज्यामुळे गंज तयार होण्याचा धोका कमी होतो.

इतर प्रतिबंध पद्धती

गंज तयार होण्यापासून रोखण्यासाठी येथे काही अतिरिक्त मार्ग आहेत:

• ऑक्सिजन आणि पाण्याला कमी प्रतिक्रिया देणारे भिन्न धातू वापरा, जसे की क्रोमियम किंवा स्टेनलेस स्टील.
• पृष्ठभागावर ओलावा येण्याचा धोका कमी करण्यासाठी कोरड्या वातावरणात धातूची उत्पादने ठेवा.
• गंजापासून संरक्षणाचा अतिरिक्त थर देण्यासाठी उपलब्ध गंज प्रतिबंधक उत्पादने वापरा, जसे की गंज प्रतिबंधक किंवा संरक्षणात्मक कोटिंग्स.
• धातूची उत्पादने गरम किंवा थंड पृष्ठभागांपासून दूर ठेवा ज्यामुळे संक्षेपण तयार होऊ शकते आणि गंज तयार होण्याचा धोका वाढू शकतो.

लक्षात ठेवा, जेव्हा गंज येतो तेव्हा प्रतिबंध महत्वाचा असतो. तुमच्या धातूच्या उत्पादनांचे संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक पावले उचलून, तुम्ही खात्री करू शकता की ते गंजमुक्त राहतील आणि पुढील काही वर्षांपर्यंत सर्वोत्तम स्थितीत राहतील.

गंजांवर उपचार करणे: आपल्या धातूचे रूपांतर आणि संरक्षण करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग

गंजांवर उपचार करण्याचा विचार केला तर, बाजारात अनेक प्रकारचे कन्व्हर्टर उपलब्ध आहेत. येथे सर्वात सामान्य आहेत:

• आम्ल-आधारित कन्व्हर्टर: या प्रकारचे कन्व्हर्टर रासायनिकरित्या गंजाचे जड ऑक्साईडमध्ये रूपांतर करतात. त्यात प्राथमिक घटक म्हणून फॉस्फोरिक ऍसिड असते आणि ते त्यांच्या वेगवान प्रतिक्रिया गतीसाठी ओळखले जातात. याव्यतिरिक्त, ते गंजचे पीएच कमी करतात, ज्यामुळे प्रतिक्रिया वेगवान होते. ऍसिड-आधारित कन्व्हर्टरचा वापर लहान गंजलेल्या डागांवर उत्तम प्रकारे केला जातो आणि ते एरोसोल किंवा फवारण्यायोग्य स्वरूपात उपलब्ध असतात.

• टॅनिक अॅसिड-आधारित कन्व्हर्टर: या कन्व्हर्टरमध्ये टॅनिक किंवा फेरिक अॅसिड असते, जे रासायनिक रीतीने गंजाचे स्थिर, लाल-तपकिरी थरात रूपांतर करते. ते मोठ्या रस्ट स्पॉट्सवर सर्वोत्तम वापरले जातात आणि क्वार्ट किंवा गॅलन आकारात उपलब्ध आहेत.

• ऑरगॅनिक पॉलिमर-आधारित कन्व्हर्टर: या प्रकारच्या कन्व्हर्टरमध्ये एक विशेष प्रकारचा पॉलिमर असतो जो गंज-प्रतिरोधक एजंट म्हणून कार्य करतो. ते थेट धातूच्या पृष्ठभागावर कठोर, कोरडे आणि मजबूत संरक्षणात्मक स्तर प्रदान करतात. ऑरगॅनिक पॉलिमर-आधारित कन्व्हर्टर एरोसोल आणि फवारण्यायोग्य अशा दोन्ही स्वरूपात उपलब्ध आहेत.

पेंटसह गंज संरक्षण सुधारणे

रस्ट कन्व्हर्टर एक संरक्षक स्तर देतात, पेंट जोडल्याने संरक्षण आणखी सुधारू शकते. लक्षात ठेवण्यासाठी येथे काही गोष्टी आहेत:

• विशेषत: धातूच्या पृष्ठभागासाठी डिझाइन केलेले उच्च-गुणवत्तेचे पेंट वापरा.

• कन्व्हर्टर पूर्णपणे कोरडे झाल्यानंतर पेंट लावा.

• जुना पृष्ठभाग पुन्हा रंगवत असल्यास, कन्व्हर्टर आणि पेंट लावण्यापूर्वी कोणताही सैल पेंट सोलून पृष्ठभाग वाळूची खात्री करा.

निष्कर्ष

तर, गंज ही एक रासायनिक प्रतिक्रिया आहे जी जेव्हा लोह ऑक्सिजन आणि पाण्याच्या संपर्कात येते तेव्हा होते. ही एक सामान्य समस्या आहे, परंतु आपण आपल्या धातूवर योग्य उपचार करून त्यास प्रतिबंध करू शकता. म्हणून, आपले धातू कोरडे आणि स्वच्छ ठेवण्यास विसरू नका! तुम्ही बरे व्हाल. वाचल्याबद्दल धन्यवाद!

मी Joost Nusselder आहे, Tools Doctor चा संस्थापक, कंटेंट मार्केटर आणि वडील. मला नवीन उपकरणे वापरून पहायला आवडते, आणि माझ्या टीमसोबत मी 2016 पासून सखोल ब्लॉग लेख तयार करत आहे जेणेकरून एकनिष्ठ वाचकांना टूल्स आणि क्राफ्टिंग टिपांसह मदत होईल.