इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगमध्ये कोणत्या प्रकारचा फ्लक्स वापरला जातो? हे वापरून पहा!

सोल्डरिंग ही एक मजबूत आणि मजबूत जोडासाठी 2 धातू एकमेकांशी जोडण्याची प्रक्रिया आहे. हे फिलर मेटल वापरून केले जाते.

धातूंना एकमेकांशी जोडण्याचे हे तंत्र इलेक्ट्रॉनिक्समध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते. प्लंबिंग आणि मेटलवर्कमध्ये देखील या तंत्राचा व्यापक वापर आहे.

केसवर अवलंबून, विविध प्रकारचे फ्लक्स वापरले जातात. इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंग हे एक संवेदनशील क्षेत्र आहे जेथे वापरलेल्या फ्लक्समध्ये विशिष्ट गुणधर्म असणे आवश्यक आहे, जसे की गैर-वाहकता.

या लेखात, मी तुम्हाला इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगमध्ये वापरल्या जाणार्‍या फ्लक्सच्या प्रकारांबद्दल सांगेन आणि त्यापैकी एक वापरण्यापूर्वी आपण काय विचारात घेतले पाहिजे.

इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगमध्ये फ्लक्स का आवश्यक आहे? इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगमध्ये फ्लक्स आवश्यक आहे

तुम्ही 2 धातूंच्या जोडणीचा बिंदू दुसर्‍या धातूने भरण्याचा प्रयत्न करत असताना (जो मूलत: सोल्डरिंग आहे), त्या धातूच्या पृष्ठभागावरील घाण आणि मोडतोड चांगला जोड तयार करण्यास अडथळा आणतात. तुम्ही त्या पृष्ठभागावरील नॉन-ऑक्सिडायझिंग घाण सहजपणे काढून टाकू शकता आणि साफ करू शकता, परंतु जेव्हा तुम्ही ऑक्सिडेशन काढण्याचा प्रयत्न करत असाल तेव्हा तुम्हाला फ्लक्सचा वापर करावा लागेल.

ऑक्सीकरण: ही वाईट गोष्ट आहे का?

ऑक्सिडेशन ही नैसर्गिक गोष्ट आहे. पण याचा अर्थ सर्व काही चांगले आहे असे नाही.

सर्व धातू हवेतील ऑक्सिजनसह आणि धातूच्या पृष्ठभागावरील जटिल रासायनिक संयुगांवर प्रतिक्रिया देतात ज्यांना काढणे कठीण आहे आणि ते सोल्डर करणे खूप कठीण आहे. सामान्यतः ऑक्सिडेशनला लोहावरील गंज म्हणतात.

ऑक्सिडेशन काढून टाकण्यासाठी फ्लक्सचा वापर

फ्लक्स हे आणखी एक रासायनिक संयुग आहे जे ऑक्सिडेशनवर प्रतिक्रिया देते, उच्च तापमानात, विरघळते आणि ऑक्सिडेशन काढून टाकते. आपल्याला वारंवार करणे आवश्यक आहे फ्लक्स वापरा तुमच्या सोल्डरिंग लोहाच्या टोकापासून ऑक्सिडेशन साफ ​​करण्यासाठी कारण जास्त तापमान त्याला गती देते.

तुमचा हेतू असेल तर हे लक्षात ठेवा आपले स्वतःचे सोल्डरिंग लोह बनवण्यासाठी.

इलेक्ट्रॉनिक सोल्डरिंगमध्ये विविध प्रकारचे फ्लक्स

How to strip wire fast

Share

Watch on

इलेक्ट्रिक सर्किट बोर्डवर वापरला जाणारा फ्लक्स तारांवर वापरल्या जाणार्‍या समान प्रकारचा नसतो कारण त्यांना फ्लक्सपासून भिन्न गुणधर्मांची आवश्यकता असते.

खाली, मी तुम्हाला इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगसाठी बाजारात उपलब्ध असलेल्या सर्व प्रकारच्या फ्लक्सबद्दल सांगेन.

रोझिन फ्लक्स

वयाच्या दृष्टीने इतर सर्व प्रवाहांना हरवणे म्हणजे रोझिन फ्लक्स.

उत्पादनाच्या सुरुवातीच्या काळात, पाइन सॅपपासून रोझिन फ्लक्स तयार केले गेले. रस गोळा केल्यानंतर, ते परिष्कृत आणि रोझिन फ्लक्समध्ये शुद्ध केले जाते.

तथापि, आजकाल, रोझिन फ्लक्स तयार करण्यासाठी परिष्कृत पाइन सॅपमध्ये इतर भिन्न रसायने आणि फ्लक्स मिसळले जातात.

रोझिन फ्लक्स द्रव ऍसिडमध्ये बदलते आणि गरम केल्यावर ते सहजपणे वाहून जाते. पण थंड झाल्यावर ते घन आणि जड बनते.

धातूंमधून ऑक्सिडेशन काढून टाकण्यासाठी हे खूप प्रभावी आहे. सर्किट्सवर ते वापरल्यानंतर, आपण ते त्याच्या घन, निष्क्रिय स्थितीत सोडू शकता. ते ऍसिडमध्ये बदलण्यासाठी पुरेसे गरम केल्याशिवाय ते इतर कोणत्याही गोष्टीवर प्रतिक्रिया देत नाही.

जर तुम्हाला रोझिन फ्लक्स वापरल्यानंतर अवशेष काढायचे असतील तर तुम्हाला अल्कोहोल वापरावे लागेल, कारण ते पाण्यात विरघळणारे नाही. म्हणूनच तुम्हाला साध्या पाण्याऐवजी अल्कोहोल वापरावे लागेल.

परंतु तुमचे सर्किट बोर्ड स्वच्छ ठेवण्याचे शहाणपणाचे काम तुम्हाला करायचे नसेल तर अवशेष जसेच्या तसे सोडण्यात काही नुकसान नाही.

सेंद्रिय ऍसिड फ्लक्स

या प्रकारचा प्रवाह तयार करण्यासाठी सायट्रिक ऍसिड, लैक्टिक ऍसिड आणि स्टीरिक ऍसिड सारख्या सेंद्रिय ऍसिडचा वापर केला जातो. आयसोप्रोपाइल अल्कोहोल आणि पाण्याच्या संयोगाने या ऍसिडचे कमकुवत स्वरूप, सेंद्रिय ऍसिड फ्लक्स तयार करतात.

सेंद्रिय ऍसिड फ्लक्सचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे ते पूर्णपणे पाण्यात विरघळणारे असतात, रोझिन फ्लक्सच्या विपरीत.

त्या व्यतिरिक्त, सेंद्रिय ऍसिड फ्लक्सची आम्लता गुणधर्म रोझिन फ्लक्सपेक्षा जास्त असल्याने ते अधिक मजबूत आहेत. परिणामी, ते धातूच्या पृष्ठभागावरील ऑक्साईड अधिक वेगाने साफ करू शकतात.

या ऑक्सिडेशन काढून टाकण्याच्या शक्तीला त्याच्या विद्रव्य स्वरूपासह जोडा, आणि तुमच्याकडे सहज-स्वच्छ फ्लक्स अवशेष आहेत. अल्कोहोल आवश्यक नाही!

तरीसुद्धा, हा साफसफाईचा फायदा कमी खर्चात होतो. तुम्ही रोझिन फ्लक्स अवशेषांची नॉन-कंडक्टिव्हिटी गुणधर्म गमावता कारण ते इलेक्ट्रिकली कंडक्टिव आहे आणि सर्किटच्या एकूण कार्यक्षमतेवर आणि ऑपरेशनवर परिणाम करू शकते.

त्यामुळे सोल्डरिंग केल्यानंतर तुम्ही फ्लक्सचे अवशेष काढून टाकल्याची खात्री करा.

नो-क्लीन फ्लक्स

नावाप्रमाणेच, आपल्याला या प्रकारच्या फ्लक्समधून अवशेष साफ करण्याची आवश्यकता नाही. हे इतर 2 फ्लक्सच्या तुलनेत लक्षणीयरीत्या लहान रक्कम तयार करते.

नो-क्लीन फ्लक्स सेंद्रिय ऍसिड आणि इतर काही रसायनांवर आधारित आहे. हे सहसा सोयीसाठी सिरिंजमध्ये येतात.

पृष्ठभाग-माऊंट तंत्रज्ञान वापरणाऱ्या सर्किट्ससाठी, या प्रकारचे फ्लक्स वापरणे चांगले आहे.

तसेच, बॉल ग्रिड अ‍ॅरे हा एक प्रकारचा पृष्ठभाग-माऊंट केलेला बोर्ड आहे ज्याला नो-क्लीन फ्लक्सेसचा खूप फायदा होतो. त्यातून निर्माण होणारे अवशेष कमी प्रमाणात प्रवाहकीय किंवा संक्षारक नसतात. स्थापनेनंतर प्रवेश करणे कठीण असलेल्या बोर्डवर तुम्ही ते वापरू शकता.

तथापि, काही वापरकर्त्यांना आश्चर्यकारकपणे मोठ्या प्रमाणात अवशेष आढळतात जे प्रवाहकीय असण्याव्यतिरिक्त काढणे कठीण आहे.

हे फ्लक्स वापरताना काळजी घ्या उच्च प्रतिबाधा असलेल्या अॅनालॉग बोर्डवर. तुम्ही वापरण्याची योजना करत असलेल्या नो-क्लीन फ्लक्सचा वापर करण्यापूर्वी आम्ही पुढील चौकशी करण्याची शिफारस करतो.

इलेक्ट्रॉनिक्स सोल्डरिंगमध्ये टाळण्यासाठी फ्लक्सचा प्रकार: अजैविक ऍसिड फ्लक्स

अजैविक ऍसिड फ्लक्स हे हायड्रोक्लोरिक ऍसिडसह (परंतु इतकेच मर्यादित नाही) मजबूत ऍसिडच्या मिश्रणातून तयार केले जातात.

तुम्ही सर्किट्स किंवा इतर कोणत्याही इलेक्ट्रॉनिक भागांवर अजैविक प्रवाह टाळले पाहिजे, कारण फ्लक्स आणि त्याचे अवशेष दोन्ही गंजणारे असू शकतात. ते मजबूत धातूंसाठी आहेत, इलेक्ट्रॉनिक भागांसाठी नाही.

सोल्डरिंगसाठी सर्वोत्तम फ्लक्सवर YouTube वापरकर्ता SDG इलेक्ट्रॉनिक्सचा व्हिडिओ पहा:

नोकरीसाठी योग्य प्रकारचा प्रवाह वापरा

जसे आपण पाहू शकता, सर्व प्रकारच्या फ्लक्सचे त्यांचे फायदे आणि तोटे आहेत सोल्डरिंगसाठी फ्लक्स वापरणे. इलेक्ट्रॉनिक्सवर सोल्डरिंगचे काम करताना तुमच्याकडे आता निवडण्यासाठी एक श्रेणी आहे.

कोणीही त्या फ्लक्सपैकी कोणत्याही एका फ्लक्सला सर्वोत्कृष्ट म्हणून घोषित करू शकत नाही, कारण वेगवेगळ्या नोकऱ्यांसाठी वेगवेगळ्या प्रवाहांची आवश्यकता असते.

तुम्ही पृष्ठभाग-माऊंट तंत्रज्ञान वापरणार्‍या सर्किट्सवर काम करत असल्यास, तुमची सर्वोत्तम पैज नो-क्लीन फ्लक्स असेल. परंतु अतिरिक्त अवशेषांची काळजी घ्या.

आणि इतर सर्किट्ससाठी, तुम्ही ऑर्गेनिक ऍसिड फ्लक्स आणि रोसिन फ्लक्स मधील काहीही निवडू शकता. ते दोघेही उत्कृष्ट काम करतात!

मी Joost Nusselder आहे, Tools Doctor चा संस्थापक, कंटेंट मार्केटर आणि वडील. मला नवीन उपकरणे वापरून पहायला आवडते, आणि माझ्या टीमसोबत मी 2016 पासून सखोल ब्लॉग लेख तयार करत आहे जेणेकरून एकनिष्ठ वाचकांना टूल्स आणि क्राफ्टिंग टिपांसह मदत होईल.