Desolderen 101: goed desolderen met het juiste gereedschap

door Joost Nusselder | Bijgewerkt op:  24 Augustus 2022
Ik schrijf deze artikelen met veel plezier voor mijn lezers, jullie. Ik accepteer geen betaling voor het schrijven van reviews, mijn mening over producten is die van mijzelf, maar als je mijn aanbevelingen nuttig vindt en je uiteindelijk iets koopt via een van de links kan ik daar mogelijk een commissie over ontvangen. Meer informatie

Desolderen is het proces waarbij soldeer uit een verbinding wordt verwijderd met behulp van een desoldeergereedschap. Het wordt vaak gebruikt in elektronica wanneer een onderdeel moet worden verwijderd of wanneer een soldeerverbinding moet worden herwerkt.
Het is een ontmoedigende taak voor beginners, maar met de juiste tools en technieken kun je er een professional in worden.

In deze gids laat ik je alles zien wat je moet weten om aan de slag te gaan.

Wat is desolderen

Desolderen: een beginnershandleiding

Desolderen is het proces waarbij ongewenst of overtollig soldeer van een printplaat of elektrisch onderdeel wordt verwijderd. Deze techniek wordt vaak gebruikt bij de fabricage en reparatie van elektronische apparaten. Het omvat het verwijderen van verbindingen tussen verschillende componenten of pinnen op een printplaat of andere metalen lichamen.

Welke gereedschappen en technieken zijn nodig voor desolderen?

Om desolderen uit te voeren, hebt u de volgende gereedschappen en technieken nodig:

  • Een desoldeerbout of een soldeerbout met een desoldeerpunt
  • Desoldeerlont of een desoldeerpomp
  • Een doek om de punt van het strijkijzer schoon te maken
  • Een droge doek om het bord schoon te maken na het desolderen
  • Een standaard om het strijkijzer op te zetten wanneer het niet in gebruik is

Hoe desoldeer je veilig en correct?

Desolderen kan een complex proces zijn, dus het is belangrijk om voorzichtig te zijn en deze stappen te volgen voor optimale resultaten:

  • Kies het juiste desoldeergereedschap afhankelijk van uw behoeften
  • Controleer het aantal pinnen en de grootte van het gedeelte dat moet worden verwijderd
  • Pas op dat u de printplaat of het onderdeel niet beschadigt tijdens het desolderen
  • Gebruik het desoldeergereedschap om het soldeer te verhitten tot het heet genoeg is om te smelten
  • Breng de desoldeerlont of -pomp aan om overtollig soldeer te verwijderen
  • Reinig de punt van het strijkijzer na elk gebruik met een doek
  • Gebruik een droge doek om het bord na het desolderen schoon te maken

Wat zijn de verschillende methoden van desolderen?

Er zijn twee hoofdmethoden voor desolderen:

  • Desolderen met een desoldeerbout of een soldeerbout met een desoldeerpunt
  • Desolderen met een desoldeerpomp of een desoldeerlont

Gebruik een desoldeerbout of een soldeerbout met een desoldeerpunt is een eenvoudigere en veiligere methode, waardoor het ideaal is voor beginnende gebruikers. Het gebruik van een desoldeerpomp of een desoldeerlont is echter een complexere methode die meer vaardigheid en ervaring vereist.

Wat zijn de tips voor succesvol desolderen?

Houd de volgende tips in gedachten om succesvol te desolderen:

  • Wees geduldig en neem de tijd
  • Breng het desoldeergereedschap een paar seconden op het soldeer aan voordat u het verwijdert
  • Zorg ervoor dat de punt van het strijkijzer schoon en droog is voor gebruik
  • Kies het juiste desoldeergereedschap voor de klus
  • Pas op dat u de printplaat of het onderdeel niet beschadigt tijdens het desolderen

Desolderen kan een ontmoedigende taak zijn, maar met de juiste gereedschappen, technieken en tips kan het een eenvoudige en effectieve manier zijn om ongewenst of overtollig soldeer van een printplaat of een elektrisch onderdeel te verwijderen.

Waarom u niet bang moet zijn om uw componenten te desolderen

Desolderen is een cruciale vaardigheid voor elke bekwame soldeerveteraan. Een van de meest voorkomende redenen voor desolderen is het redden van defecte componenten. Als een onderdeel uitvalt, is dat vaak te wijten aan een fout in de soldeerverbinding. Door het defecte onderdeel te verwijderen, kunt u de soldeerverbinding onderzoeken en bepalen of deze opnieuw moet worden bewerkt. Als de verbinding in orde is, kunt u het onderdeel in toekomstige projecten hergebruiken.

Het verkeerde onderdeel verwijderen

Een andere veel voorkomende reden voor desolderen is het verwijderen van het verkeerde onderdeel. Het is gemakkelijk om fouten te maken bij het solderen, vooral bij het werken met oudere borden die uit veel componenten bestaan. Met desolderen kun je die fouten ongedaan maken en het verkeerde onderdeel verwijderen zonder het bord te beschadigen.

Hergebruik van gesoldeerde componenten

Met desolderen kunt u ook gesoldeerde componenten hergebruiken. Als u een component heeft die u in een ander project wilt gebruiken, kunt u deze van de huidige locatie loskoppelen en elders opnieuw gebruiken. Dit kan u geld en tijd besparen, omdat u geen nieuw onderdeel hoeft te kopen.

Veelvoorkomende fouten vermijden

Desolderen kan een rommelig proces zijn, maar met het juiste gereedschap en de juiste techniek kunt u veelvoorkomende fouten voorkomen. Hier zijn enkele tips om u te helpen desolderen als een professional:

  • Gebruik een desoldeerlont of gevlochten koper om te helpen bij het verwijderen van het soldeer.
  • Breng vloeimiddel aan op de verbinding om het soldeer gemakkelijker te laten vloeien.
  • Verwarm het gewricht gelijkmatig om beschadiging van de plank te voorkomen.
  • Reinig de verbinding na het desolderen om eventueel achtergebleven vloeimiddel of soldeer te verwijderen.

De kunst van het desolderen beheersen: tips en trucs

Als het om desolderen gaat, is het hebben van het juiste gereedschap cruciaal. Hier zijn enkele tips waarmee u rekening moet houden bij het kopen van desoldeergereedschap:

  • Zoek naar een desoldeerbout met temperatuurregeling. Hiermee kunt u de warmte aanpassen aan het onderdeel waaraan u werkt.
  • Overweeg de aanschaf van een desoldeerpomp of plunjer. Deze gereedschappen zuigen gesmolten soldeer gemakkelijk en snel op.
  • Desoldeerlontjes zijn ook een geweldig hulpmiddel om bij de hand te hebben. Ze absorberen gesmolten soldeer en kunnen worden gebruikt om overtollig soldeer van een printplaat te verwijderen.

Voorbereiding op desolderen

Voordat u begint met desolderen, zijn er een paar dingen die u moet doen om u voor te bereiden:

  • Verwarm uw desoldeerbout tot de juiste temperatuur.
  • Breng flux aan op het onderdeel dat u wilt verwijderen. Dit zal het soldeer gemakkelijker laten smelten.
  • Gebruik een metalen punt op uw desoldeerbout. Metalen tips geleiden warmte beter dan andere materialen, waardoor het verwarmingsproces efficiënter wordt.

Desoldeer technieken

Als het gaat om desolderen, zijn er twee belangrijke benaderingen: verwarmen en verwijderen. Hier zijn enkele tips voor elke aanpak:

  • Verwarming: breng warmte aan op de soldeerverbinding totdat het soldeer smelt. Druk vervolgens snel op de knop op uw desoldeerpomp of plunjer om het gesmolten soldeer op te zuigen.
  • Verwijderen: Doop uw desoldeerlont in vloeimiddel en plaats deze op de soldeerverbinding. Verwarm de lont met je desoldeerbout totdat het soldeersel smelt en wordt opgenomen door de lont.

Tools of the Trade: wat u nodig heeft voor desolderen

Als het gaat om desolderen, zijn er verschillende tools die u kunt gebruiken om de klus te klaren. Hier zijn enkele van de meest voorkomende soorten desoldeergereedschap:

  • Soldeerbout: Dit is een verwarmd stuk gereedschap dat het soldeer doet smelten, zodat u het onderdeel van de printplaat kunt verwijderen. Het is belangrijk om de juiste tipgrootte en warmte-instelling te gebruiken om schade aan het bord of onderdeel te voorkomen.
  • Desoldeerpomp: ook wel soldeerzuiger genoemd. Deze tool gebruikt zuigkracht om gesmolten soldeer van het bord te verwijderen. Het is een populaire keuze voor het creëren van korte zuigstoten om kleine hoeveelheden soldeer te verwijderen.
  • Desoldeerlont/Braid: Dit is een gevlochten koperdraad die op de gesoldeerde verbindingen wordt gelegd en met een soldeerbout wordt verwarmd. De draad zuigt het gesmolten soldeer op en stolt het, waardoor het kan worden weggegooid.
  • Pincet: dit zijn kleine gereedschappen van hoge kwaliteit waarmee u onderdelen van het bord kunt oppakken en verwijderen zonder ze te beschadigen.

De beste desoldeerhulpmiddelen voor uw behoeften

Het kiezen van het juiste desoldeergereedschap voor uw behoeften kan een beetje overweldigend zijn, maar hier zijn enkele factoren waarmee u rekening moet houden:

  • Kwaliteit: Investeren in hoogwaardige gereedschappen kan het desoldeerproces veel eenvoudiger en efficiënter maken.
  • Type component: verschillende componenten vereisen verschillende verwijderingsmethoden, dus houd bij het kiezen van een tool rekening met het type component waarmee u werkt.
  • Oppervlakte: Als u met een groot oppervlak werkt, is een desoldeerpomp of vacuüm wellicht de beste optie.
  • Lengte van de draad: Als u met draden werkt, is een desoldeerlont of -vlecht wellicht de beste optie om schade aan de draad te voorkomen.

Het belang van het gebruik van het juiste desoldeergereedschap

Het gebruik van het juiste desoldeergereedschap is cruciaal om schade aan de printplaat of component te voorkomen. Hier zijn enkele tips om u te helpen bij het kiezen van het juiste gereedschap:

  • Overweeg het type component waarmee u werkt.
  • Denk na over het oppervlak waarmee u werkt.
  • Kies een gereedschap dat geschikt is voor de lengte van de draad waarmee u werkt.
  • Volg altijd het juiste desoldeerproces om schade aan de printplaat of component te voorkomen.

De kunst van het desolderen beheersen: technieken die u moet kennen

Techniek #1: warmte toepassen

Bij desolderen draait alles om het verwijderen van het bestaande soldeersel van een verbinding, zodat u een defect onderdeel kunt vervangen of redden. De eerste techniek omvat het toepassen van warmte op de verbinding om het soldeer te smelten. Hier is hoe het te doen:

  • Plaats de punt van uw soldeerbout op de verbinding en laat deze een paar seconden opwarmen.
  • Zodra het soldeer begint te smelten, verwijdert u het strijkijzer en gebruikt u een desoldeerpomp om het gesmolten soldeer op te zuigen.
  • Herhaal het proces totdat al het soldeer is verwijderd.

Techniek #2: Desoldeervlecht gebruiken

Een andere populaire techniek voor desolderen is het gebruik van desoldeervlechtwerk. Dit is een dunne koperdraad die is omhuld met stroom en wordt gebruikt om het gesmolten soldeer af te voeren. Hier is hoe het te gebruiken:

  • Plaats de desoldeervlecht bovenop de verbinding waarvan u het soldeer wilt verwijderen.
  • Breng warmte aan op de vlecht met je soldeerbout totdat het soldeer smelt en wordt opgenomen in de vlecht.
  • Verwijder de vlecht en herhaal het proces totdat al het soldeer is verwijderd.

Techniek #3: Combinatietechniek

Soms is een combinatie van technieken nodig om hardnekkig soldeersel te verwijderen. Hier is hoe het te doen:

  • Breng warmte aan op de verbinding met uw soldeerbout.
  • Terwijl het soldeer is gesmolten, gebruikt u een desoldeerpomp om zoveel mogelijk soldeer te verwijderen.
  • Plaats desoldeervlecht op het resterende soldeersel en breng warmte aan totdat het in de vlecht is opgenomen.
  • Herhaal het proces totdat al het soldeer is verwijderd.

Vergeet niet dat desolderen geduld en oefening vereist. Met deze technieken kun je als een professional bestaande componenten redden en defecte onderdelen vervangen!

De desoldeerlont: een eenvoudige en effectieve manier om overtollig soldeer te verwijderen

De desoldeerlont werkt door het overtollige soldeer te absorberen door middel van capillaire werking. Wanneer warmte op het soldeer wordt aangebracht, wordt het vloeibaar en wordt het opgezogen door de gevlochten koperen strengen in de lont. Het soldeer wordt vervolgens weggeleid van het onderdeel, waardoor het schoon en klaar voor verwijdering blijft.

Voordelen van het gebruik van een desoldeerlont

Het gebruik van een desoldeerlont heeft verschillende voordelen ten opzichte van andere methoden om overtollig soldeer te verwijderen, waaronder:

  • Het is een eenvoudige en goedkope tool die gemakkelijk kan worden aangeschaft.
  • Het maakt nauwkeurige reiniging van PCB-pads, terminals en componentkabels mogelijk.
  • Het is een niet-destructieve methode om overtollig soldeer te verwijderen, wat betekent dat het onderdeel minder snel beschadigd raakt tijdens het proces.
  • Het is een snelle en efficiënte methode om overtollig soldeer te verwijderen.

Kortom, de desoldeerlont is een waardevol stuk gereedschap voor iedereen die te maken heeft met het solderen en desolderen van componenten. Met een beetje oefening kan het gemakkelijk worden beheerst en gebruikt om snel en effectief overtollig soldeer van elk onderdeel te verwijderen.

Conclusie

Dus daar heb je het - de ins en outs van desolderen. Het is een lastig proces, maar met de juiste tools en technieken kun je het als een professional doen. 

Nu u weet hoe u moet desolderen, kunt u geld en tijd besparen door defecte componenten te redden en opnieuw te gebruiken in toekomstige projecten.

Ik ben Joost Nusselder, de oprichter van Tools Doctor, contentmarketeer en papa. Ik ben dol op het uitproberen van nieuwe apparatuur en samen met mijn team maak ik sinds 2016 diepgaande blogartikelen om trouwe lezers te helpen met tools en knutseltips.