Pigments رنگن جا ايجنٽ آھن جيڪي پاڻيءَ ۾ اگھلجن ٿا پر ڪجھ نامياتي محلول ۾ گھلجن ٿا. اهي عام طور تي ٿلهي زميني ذرات ۾ شامل ڪيا ويا آهن a binder ٺاهڻ رنگ يا مس. قدرتي رنگ ۽ مصنوعي رنگ آهن.
هن آرٽيڪل ۾، آئون توهان کي انهن جي باري ۾ سڀ ڪجهه ٻڌائيندس. سو، اچو ته شروع ڪريون! ڇا توهان تيار آهيو؟ مان به تيار آهيان! اچو ته اندر وڃو!
هن پوسٽ ۾ اسان coverڪينداسين:
رنگن ۽ ڪوٽنگن ۾ رنگن جي طاقت کي ختم ڪرڻ
Pigments اهي رنگ آهن جيڪي رنگن ۽ ڪوٽنگن کي پنهنجو منفرد رنگ ڏين ٿا. اهي عام طور تي غير حل ٿيندڙ ذرڙا هوندا آهن جيڪي ٿلهي زمين تي هوندا آهن ۽ رنگ، بلڪ، يا گهربل جسماني ۽ ڪيميائي ملڪيت کي گلي يا خشڪ فلم ۾ شامل ڪرڻ لاءِ رنگ يا ڪوٽنگ فارموليشن ۾ شامل ڪيو ويندو آهي. رنگ قدرتي يا مصنوعي ٿي سگهي ٿو، ۽ اهي رنگن جي وسيع رينج ۾ اچن ٿيون، مٽيء جي ڀوري ۽ سائي کان متحرڪ ڳاڙهي، بليو ۽ پيلو تائين.
رنگ سازي ۾ Pigments جو ڪردار
رنگ جي تصور کي پيدا ڪرڻ لاء رنگ کي ظاهر ڪرڻ يا منتقل ڪرڻ جي ذريعي ڪم ڪن ٿا. جڏهن روشني ڪنهن رنگت کي ماريندي آهي، ان مان ڪجهه جذب ٿي ويندو آهي جڏهن ته باقي ظاهر يا منتقل ٿيندو آهي. جيڪو رنگ اسان ڏسون ٿا اهو روشنيءَ جي موج جي طول و عرض جو نتيجو آهي جيڪي رنگن جي ذريعي ظاهر يا منتقل ٿين ٿا. اهو ئي سبب آهي ته رنگن کي اڪثر ڪري بيان ڪيو ويو آهي جيئن رنگ جي ملڪيت.
صحيح رنگن کي چونڊڻ جي اهميت
رنگن ۽ ڪوٽنگن ۾ گهربل رنگ ۽ ڪارڪردگي جا خاصيتون حاصل ڪرڻ لاءِ صحيح رنگن جي چونڊ ضروري آهي. جڏهن رنگين کي چونڊڻ تي غور ڪرڻ لاء ڪجهه عنصر شامل آهن:
- استعمال ٿيل رنگ يا ڪوٽنگ جو قسم
- مطلوب رنگ ۽ ختم
- جسماني ۽ ڪيميائي ملڪيت جي ضرورت آهي
- مواد کي ڍڪيل آهي
- ماحولياتي حالتن جو ڪوٽنگ بي نقاب ڪيو ويندو
رنگ ۾ رنگن جو ارتقا: هڪ رنگين تاريخ
• انسان 40,000 سالن کان وڌيڪ عرصي کان رنگن کي استعمال ڪري رهيو آهي، جيئن ته اڳي تاريخي غار جي تصويرن مان ثبوت آهي.
- اصل روغن قدرتي ذريعن مان نڪتل هئا جهڙوڪ معدنيات، مٽي، ۽ جانورن تي ٻڌل رنگين.
- انهن رنگن کي بنيادي سامان استعمال ڪندي هڪ سٺي پائوڊر ۾ پيسٽ ڪيو ويو ۽ رنگ ٺاهڻ لاءِ بائنڈر سان ملايو ويو.
- سڀ کان پھرين سڃاتل رنگن ۾ ڳاڙھو ۽ پيلو اوچي، برن سائينا ۽ امبر، ۽ اڇو چاڪ ھو.
قديم مصري ۽ هندستاني رنگ
• آڳاٽي مصري نيري رنگن کي پسند ڪندا هئا، جهڙوڪ لاپيس لازولي ۽ ڪاپر سليڪيٽ.
- هندستاني فنڪار متحرڪ رنگ ٺاهڻ لاءِ ٻوٽن ۽ حشرات مان نڪتل نامياتي رنگ استعمال ڪندا هئا.
- ليڊ تي ٻڌل رنگ، جهڙوڪ ليڊ اڇو ۽ ليڊ ٽين پيلو، پڻ قديم زماني ۾ استعمال ٿيندا هئا.
مصنوعي رنگن جي ترقي
• 18هين ۽ 19هين صديءَ ۾، ڪيمسٽن مصنوعي رنگن ٺاهڻ جا نوان طريقا دريافت ڪيا، جهڙوڪ phthalo blue ۽ anhydrous iron oxide.
- اهي رنگ پيدا ڪرڻ آسان هئا ۽ انهن جي قدرتي هم منصبن جي ڀيٽ ۾ رنگن جي وسيع رينج ۾ آيا.
- مصنوعي رنگن جي استعمال جي اجازت ڏني وئي نئين فنڪشنل اسلوب جي ترقي لاء، جهڙوڪ ورمير پاران استعمال ٿيل چمڪندڙ رنگ.
رنگ ۾ حياتياتي رنگن جي دلچسپ دنيا
حياتياتي pigments اهي شيون آهن جيڪي جاندار جاندارن پاران پيدا ٿين ٿيون، جن کي چونڊيل رنگ جي جذب جي نتيجي ۾ رنگ آهي. اهي رنگ فطرت ۾ مليا آهن ۽ ٻوٽن، جانورن ۽ حتي انسانن طرفان پيدا ٿي سگهن ٿا. انهن کي حياتياتي رنگ سڏيو ويندو آهي ڇاڪاڻ ته اهي جاندارن جي پيداوار آهن.
حياتياتي رنگن جي پيداوار
حياتياتي رنگين جاندارن جي ذريعي پيدا ڪيا ويا آهن ۽ مواد جي هڪ حد ۾ مليا آهن، جن ۾ ٻوٽن، جانورن ۽ حتي ڪاٺ شامل آهن. اهي جسم پاران پيدا ڪيا ويا آهن ۽ فطرت جي ڪم جي طريقي سان هڪ اهم عنصر آهن. حياتياتي رنگن جي پيداوار جسم کي رنگ حاصل ڪرڻ لاء گهربل پروٽين سان لاڳاپيل آهي.
رنگ ۾ رنگن جي ڪيمسٽري جي ڳولا
پگمينٽ (Pigments) رنگ برنگي شيون آهن جيڪي رنگ کي رنگ ڏين ٿيون. رنگن جي ڪيميائي ساخت انهن جي رنگ، استحڪام ۽ ايپليڪيشن کي طئي ڪري ٿي. رنگين نامياتي يا غير نامياتي ٿي سگهن ٿا، ۽ هر قسم ۾ منفرد خاصيتون آهن جيڪي رنگ ۾ انهن جي استعمال کي متاثر ڪن ٿا. هتي ڪجهه عام رنگ ۽ انهن جي ڪيميائي مرڪب آهن:
- غير نامياتي رنگ: هي رنگ عام طور تي نامياتي رنگن کان وڌيڪ روشن ۽ وڌيڪ پائيدار هوندا آهن. انهن ۾ شامل آهن:
- ٽائيٽينيم اڇو: هي رنگ ٽائيٽينيم ڊاءِ آڪسائيڊ مان ٺاهيو ويندو آهي ۽ عام طور تي رنگن، کاسمیٹڪس ۽ ٻين شين ۾ استعمال ٿيندو آهي.
- ڪيڊيميم پيلو: هي رنگ ڪيڊيميم سلفائيڊ مان ٺاهيو ويو آهي ۽ پنهنجي روشن، گرم رنگ جي ڪري مشهور آهي.
- الٽرا مارائن نيرو: هي رنگ سوڊيم ايلومينيم سلفوسيليٽ مان ٺاهيو ويو آهي ۽ اصل ۾ نيم قيمتي پٿر لاپيس لازولي کي پيس ڪري ٺاهيو ويو آهي.
- برنٽ سائينا: هي رنگ خام سينا مان ٺاهيو ويندو آهي جنهن کي گرم ڪيو ويو آهي هڪ ڳاڙهو، ڳاڙهي-ناسي رنگ ٺاهڻ لاء.
- ورميلين: هي رنگ مرڪيرڪ سلفائيڊ مان ٺاهيو ويو آهي ۽ قديم زماني کان وٺي پنهنجي روشن ڳاڙهي رنگ لاءِ استعمال ٿيندو رهيو آهي.
- نامياتي رنگ (Organic pigments): هي رنگ ڪاربن تي ٻڌل ماليڪيولن مان ٺاهيا ويندا آهن ۽ عام طور تي غير نامياتي رنگن کان گهٽ پائيدار هوندا آهن. انهن ۾ شامل آهن:
- Phthalo green: هي رنگ ٽامي phthalocyanine مان ٺاهيو ويندو آهي ۽ پنهنجي روشن، نيري سائي رنگ جي ڪري مشهور آهي.
هانسا پيلو: هي رنگ اجو مرکبات مان ٺاهيو ويندو آهي ۽ عام طور تي کاسمیٹکس ۽ ٻين شين ۾ استعمال ٿيندو آهي.
- Phthalo blue: هي رنگ ٽامي phthalocyanine مان ٺهيل آهي ۽ پنهنجي روشن، نيري رنگ جي ڪري مشهور آهي.
- Rose madder: هي رنگ ميڊر ٻوٽي جي پاڙن مان ٺاهيو ويندو آهي ۽ صدين کان فنڪار استعمال ڪندا رهيا آهن.
- چيني اڇو: هي رنگ زنڪ آڪسائيڊ مان ٺاهيو ويندو آهي ۽ عام طور تي پاڻي جي رنگن ۾ استعمال ٿيندو آهي.
رنگ ۾ رنگ ڪيئن استعمال ٿيندا آهن
رنگن جي ڪيميائي ساخت جو اندازو لڳائي ٿو ته اهي رنگ ۾ ڪيئن استعمال ڪيا ويا آهن. هتي ڪجھ طريقا آھن جيڪي رنگ ۾ استعمال ڪيا ويا آھن:
- روشنيءَ جي مخصوص طول موج کي جذب ڪن ٿا: پگمينٽس روشنيءَ جي مخصوص طول موج کي جذب ڪن ٿا ۽ ٻين کي عڪاسي ڪن ٿا، جيڪو رنگ ٺاهي ٿو جيڪو اسان ڏسون ٿا.
- ساختي رنگ ٺاھيو: ڪجھ رنگن، جھڙوڪ الٽرامارائن نيرو، ھڪ خاص طريقي سان روشنيءَ جي عڪاسي ڪري ساختي رنگ ٺاھيو.
- خشڪ ٿيڻ جي وقت ۾ فرق: ڪجهه رنگ، جهڙوڪ ٽائيٽينيم اڇو، جلدي سڪي ويندا آهن، جڏهن ته ٻيا، سڪل سينا وانگر، سڪي وڃڻ ۾ گهڻو وقت وٺندا آهن.
- هڪ حل ٺاهيو: ڪجهه رنگ، جهڙوڪ phthalo نيرو، پاڻيء ۾ حل ٿيل آهن ۽ پاڻيء جي رنگن ۾ استعمال ڪري سگهجن ٿيون.
- رنگن جي هڪ حد ٺاهيو: رنگن جي هڪ حد ٺاهڻ لاءِ رنگن کي گڏ ڪري سگهجي ٿو، استعمال ٿيل مواد ۽ موجود مرکبات تي منحصر آهي.
- ٻين شين ۾ رنگ شامل ڪريو: رنگن کي پروڊڪٽس جي هڪ حد ۾ استعمال ڪيو ويندو آهي، بشمول کاسمیٹڪس، ڪپڙي، ۽ پلاسٽڪ.
بائنڊنگ پگمينٽس: ڊگھي عرصي واري پينٽنگس ٺاهڻ جي ڪنجي
Binders اهي مواد آهن جيڪي رنگ ۾ رنگن کي گڏ ڪن ٿا. اهي رنگن کي استعمال لائق بڻائڻ ۽ رنگ جي گهربل بناوت ۽ ختم ڪرڻ جا ذميوار آهن. بائنر خاص طور تي ڳري، نرم مواد مان ٺهيل آهن جيڪي رنگ جي ڍنگ کي گهٽ ڪري سگهن ٿا ۽ رنگن جي وسيع رينج مهيا ڪن ٿيون.
بندن جا قسم
اتي ڪيترائي قسم جا بائنر آھن جيڪي فنڪار پنھنجي مصوري ۾ استعمال ڪندا آھن. انهن مان ڪجهه مشهور آهن:
- تيل: هي هڪ سست خشڪ ڪرڻ وارو باندر آهي، جيڪو رنگ سازي ۾ امير، گہرے ٽون ٺاهڻ لاءِ موزون آهي. اهو اڄڪلهه مصور جي وچ ۾ هڪ مشهور انتخاب آهي ڇاڪاڻ ته اهو هڪ ڊگهو ڪم ڪندڙ وقت جي اجازت ڏئي ٿو ۽ ڪيترن ئي ٽيڪنالاجي ۾ عمل ڪري سگهجي ٿو.
- اوندهه: هي هڪ تيز خشڪ ڪرڻ وارو باندر آهي جيڪو رنگ سازي ۾ هموار، حتي ٽون ٺاهڻ لاءِ موزون آهي. اهو اڳئين دور ۾ مصور جي وچ ۾ هڪ مشهور پسند هو ۽ اڄ به ڪجهه فنڪار طرفان استعمال ڪيو ويندو آهي.
- Tempera: هي هڪ تيز خشڪ ڪرڻ وارو باندر آهي جيڪو ننڍڙن، تفصيلي پينٽنگس ٺاهڻ لاءِ موزون آهي. اهو فنڪارن جي وچ ۾ هڪ مشهور انتخاب آهي جيڪو اعلي سطحي تفصيل سان پينٽنگ ٺاهڻ چاهي ٿو.
Binders سان Pigments پيس
رنگ ٺاھڻ لاءِ، رنگن کي بائنڊرز سان گڏ ڪيو ويندو آھي ته جيئن ھڪ هموار، حتي بناوت ٺاھيو وڃي. پيس ڪرڻ وارو عمل رنگ جي رنگ ۽ بناوت کي متاثر ڪري سگهي ٿو، تنهنڪري اهو ضروري آهي ته رنگن کي صحيح طرح پيس ڪجي. binders سان pigments پيس ڪرڻ لاء ڪجهه تجويزون شامل آهن:
- قدرتي رنگن جو استعمال: قدرتي رنگن کي پيس ڪرڻ آسان آهي ۽ مصنوعي رنگن جي ڀيٽ ۾ وڌيڪ هڪجهڙائي واري بناوت ٺاهي ٿي.
- اڇو رنگ استعمال ڪرڻ: زميني رنگن ۾ اڇو رنگ شامل ڪرڻ وڌيڪ استعمال لائق رنگ ٺاهڻ ۾ مدد ڪري سگھي ٿو.
- ملائيندڙ بائنرز: مختلف قسم جي بائنرز کي گڏ ڪرڻ ۾ مدد ڪري سگھي ٿي ھڪڙو رنگ ٺاھڻ ۾ جيڪو ھڪڙي مخصوص فنڪشنل ٽيڪنڪ لاء مناسب آھي.
بندن جون حدون
جڏهن ته بائنر رنگ جو هڪ لازمي حصو آهن، اهي ڪجهه حدون پيش ڪن ٿا. انهن مان ڪجهه حدن ۾ شامل آهن:
- ليڊ: ڪجهه بائنرز ۾ ليڊ شامل آهن، جيڪي فنڪار لاء نقصانڪار ٿي سگهن ٿيون جيڪي انهن سان ڪم ڪن ٿا. اهو ضروري آهي ته binders استعمال ڪرڻ لاء جنهن ۾ ليڊ شامل نه آهي.
- سڪل وقت: رنگ جي سڪي وڃڻ وقت استعمال ٿيل بائنر کان متاثر ٿي سگھي ٿو. ڪجهه بائنر ٻين جي ڀيٽ ۾ تيز سڪي ويندا آهن، جنهن کي رنگ سان ڪم ڪرڻ ڏکيو ٿي سگهي ٿو.
- ڍنڍون: ڪجهه رنگين استعمال ٿيل بائنر کان متاثر ٿين ٿا، جيڪي انهن کي تيز ڪرڻ يا رنگ جي سڪل وقت کي ختم ڪرڻ جو سبب بڻائين ٿا.
پگمينٽ لاءِ صحيح بائنڈر جي صلاح ڏيو
رنگين لاء صحيح بائنڈر چونڊڻ ضروري آهي ته هڪ رنگ ٺاهڻ لاء جيڪو گهربل فني ٽيڪنڪ لاء مناسب آهي. رنگن لاءِ صحيح بائنڈر جي صلاح ڏيڻ لاءِ ڪجهه تجويزون شامل آهن:
- رنگ جي خاصيتن کي سمجھڻ: رنگ جي خاصيتن کي ڄاڻڻ ۾ مدد ڪري سگھي ٿي ته ڪھڙو باندر ان سان بھترين ڪم ڪندو.
- مختلف بائنرز کي جانچڻ: رنگن سان مختلف بائنرز کي جانچڻ سان اهو طئي ڪرڻ ۾ مدد ملي سگهي ٿي ته ڪهڙو هڪ گهربل بناوت ٺاهي ۽ ختم ڪندو.
- سڌي ذريعن کان معلومات ڳولڻ: سڌي ذريعن کان معلومات ڳولڻ، جهڙوڪ رنگ ساز ٺاهيندڙ يا هڪ اسٽوڊيو جيڪو رنگ ۾ ماهر آهي، قيمتي معلومات مهيا ڪري سگهي ٿو جنهن تي باندر استعمال ڪرڻ لاء.
اچو ته رنگين رنگن ۾ شفافيت ۽ اوپيسيٽي بابت ڳالهايون
جڏهن اسان رنگ ۾ شفاف رنگن جي باري ۾ ڳالهايون ٿا، اسان انهن ڏانهن اشارو ڪري رهيا آهيون جيڪي روشني کي انهن مان گذرڻ جي اجازت ڏين ٿا. شفاف رنگن بابت ڄاڻڻ لاءِ هتي ڪجھ شيون آهن:
- شفاف رنگ اڪثر ڪري گليز ٺاهڻ لاءِ استعمال ڪيا ويندا آهن، جيڪي رنگ جون پتلي پرتون هونديون آهن جيڪي هيٺان رنگ کي ڏيکارڻ جي اجازت ڏين ٿيون.
- ڇاڪاڻ ته شفاف رنگين روشنيءَ مان گذرڻ جي اجازت ڏين ٿا، اهي پينٽنگس ۾ هڪ روشن اثر پيدا ڪري سگهن ٿا.
- شفاف رنگ جا رنگ مبهم رنگن جي ڀيٽ ۾ گهٽ شديد هوندا آهن، مطلب ته اهي پنهنجو پاڻ کي ڏسڻ ۾ وڌيڪ مشڪل ٿي سگهن ٿا.
- ڪجھ عام شفاف رنگن ۾ شامل آھن phthalo blue، alizarin crimson، ۽ quinacridone magenta.
اوپيسيٽي: جڏهن روشني بند ٿيل آهي
ٻئي طرف، مبهم رنگين روشنيءَ کي انهن مان گذرڻ کان روڪيندا آهن. مبهم رنگن بابت ڄاڻڻ لاءِ هتي ڪجھ شيون آهن:
- مبهم رنگ اڪثر ڪري استعمال ڪيا ويندا آهن غلطين کي لڪائڻ لاءِ يا رنگ جا مضبوط علائقا ٺاهڻ لاءِ.
- ڇاڪاڻ ته مبهم رنگين روشني کي روڪيندا آهن، اهي تصويرن ۾ وڌيڪ مضبوط، مٽي اثر ٺاهي سگهن ٿا.
- مبهم رنگين شفاف رنگن کان وڌيڪ شديد هوندا آهن، مطلب ته اهي پنهنجو پاڻ کي ڏسڻ ۾ آسان ٿي سگهن ٿيون.
- ڪجھ عام مبهم رنگن ۾ شامل آھن ٽائيٽينيم اڇو، ڪيڊيميم ڳاڙھو، ۽ الٽرامارائن نيرو.
مترجم: ٻنهي جو ٿورڙو
غور ڪرڻ لاءِ رنگن جو هڪ ٽيون درجو پڻ آهي: مترجم رنگ. شفاف ۽ مبهم رنگن جي وچ ۾ ڪٿي ڪٿي آهن، ڪجهه روشنيءَ مان گذرڻ جي اجازت ڏين ٿا پر سڀ نه. ڪجھ عام مترجم رنگن ۾ خام سينا، جليل سينا، ۽ خام امبر شامل آھن.
ٿڪل
تنهن ڪري، اهو ڪهڙو رنگ آهي ۽ ڪيئن اهي رنگ جي رنگ کي متاثر ڪن ٿا. اھي ھڪڙو مواد آھن جنھن کي مواد ۾ شامل ڪيو ويو آھي ان جي رنگ، بناوت، يا ٻين ملڪيتن کي تبديل ڪرڻ لاء. رنگين رنگن، ڪوٽنگن ۽ ٻين مواد ۾ استعمال ٿيندا آهن. اهي ڀتين کان ڪپڙن تائين ڪارن تائين هر شيء کي رنگ ڏيڻ لاء استعمال ڪيا ويا آهن. تنهن ڪري، انهن کي استعمال ڪرڻ لاء ياد رکو ۽ هڪ رنگارنگ زندگي مان لطف اندوز ڪريو!
مان Joost Nusselder آهيان، اوزار ڊاڪٽر جو باني، مواد مارڪيٽ، ۽ والد. مون کي نوان سامان آزمائڻ پسند آهي، ۽ منهنجي ٽيم سان گڏ مان 2016 کان وٺي عميق بلاگ آرٽيڪل ٺاهي رهيو آهيان ته جيئن وفادار پڙهندڙن کي اوزار ۽ ترتيب ڏيڻ جي صلاحن سان مدد ڪن.
