O se mea fa'apipi'i o se mea e fusifusia ai ni mea se lua pe sili atu. E masani ona faʻaaogaina i le fausiaina, faʻapipiʻi tusi, ma e oʻo lava i faatufugaga ma galuega taulima. Ae o le a tonu lava? Se'i o tatou va'ai i le fa'auigaga ma le tala fa'asolopito o mea fa'apipi'i. E le gata i lea, o le a ou faʻasoa atu ni faʻamatalaga malie e uiga i mea pipii.
E tele ituaiga mea fa'apipi'i, ae tasi lava le mea e tutusa ai: e pipii. Ae o le a le pipii e lava le pipii? Ae fa'afefea ona e fuaina le pipii? O le a ou malamalama i lena mea i lenei taʻiala.
O le a la le mea fa'apipi'i? Se'i tatou su'e.
I lenei tulaga o le a tatou aofia ai:
- Pi'i i luga o le Fa'apipi'i: Ose Ta'iala Maua'i
- Le Evolution of Adhesives: Ose Talafa'asolopito Pipi
- Pi'imau: O le Saienisi Pi'ipi'i i Tua o Fa'amau
- Mea Fa'apipi'i: O le Upu Moni Pipiimau
- Tu'u Fa'atasi: Fa'aogaina o mea fa'apipi'i
- O le a le umi e mafai ai ona tumau lou pipii? Le Ola Fa'amau o Fa'apipi'i
- iʻuga
Pi'i i luga o le Fa'apipi'i: Ose Ta'iala Maua'i
O le fa'apipi'i, e ta'ua fo'i o le kelu, o se mea e fa'aoga i luga o se tasi po'o itu uma e lua o mea eseese e lua e fusia fa'atasi ai ma tetee ai lo la tete'a. O se mea e le o ni u'amea e sau i ituaiga eseese ma ituaiga, ma e fa'aaogaina lautele i mamanu fa'aonaponei ma faiga faufale. O mea fa'apipi'i e maua i le faitau selau o ituaiga, e tofu ma ona lava mea fa'apitoa ma fa'aoga. O nisi o ituaiga muamua o mea fa'apipi'i e aofia ai:
- Fa'apipi'i fa'alenatura: O mea fa'apipi'i ia e gaosia mai mea fa'anatura e pei o le masoa, polotini, ma isi vaega o la'au ma manu. E masani ona taʻua o le "kelu" ma e aofia ai oloa e pei o le kelu paʻu manu, kelu casein, ma le paʻu masoa.
- Fa'apipi'i fa'akomepiuta: O mea fa'apipi'i ia e gaosia e ala i le fa'agaioiina ma fa'agaioiga fa'ama'i. E aofia ai oloa e pei o polymer adhesives, mea fa'afefe fa'afefete, ma fa'apipi'i fa'avae vai.
- Fa'apipi'i fa'avae: O mea fa'apipi'i ia o lo'o tu'uina atu i totonu o le vai ma e mana'omia se soli e fa'aoga. E aofia ai oloa e pei o sima fa'afeso'ota'i ma sima pa'u.
- Fa'apipi'i mautu: O mea fa'apipi'i ia o lo'o tu'uina atu i se faiga malo ma mana'omia le vevela, mamafa, po'o le vai e fa'agaoioi ai. E aofia ai oloa e pei o kelu vevela ma epoxy.
E Fa'apefea ona Saunia Mea Fa'apipi'i?
O le auala e saunia ai le fa'apipi'i e eseese e fa'atatau i le ituaiga o fa'apipi'i e gaosia. Ae ui i lea, o nisi laasaga lautele e aofia ai:
- Fa'afefiloi mea fa'aopoopo fa'atasi i le fua sa'o
- Fa'agasologa o le fa'afefiloi e fatu ai le fa'amalie ma le lanu e mana'omia
- Fa'ataga le mea fa'apipi'i e mago pe fa'amalolo i lona tulaga muamua o le malosi
- Fa'apipi'i le mea fa'apipi'i mo le fa'atau
O a Meatotino o le Adhesive?
O le faʻapipiʻi e iai le tele o mea taua e avea ai ma mea aoga mo le tele o faʻaoga. O nisi o nei meatotino e aofia ai:
- Fa'apipi'i: Le mafaia o le fa'apipi'i e pipii i luga
- Feso'ota'iga: O le malosi o le mea fa'apipi'i e taofi fa'atasi
- Tack: Le gafatia o le fa'apipi'i e u'u vave ai i luga o se mea
- Taimi fa'atulagaina: Le aofa'i o le taimi e fa'amamago atoatoa pe fa'amalolo ai le mea fa'apipi'i
- Fa'aola: Ole umi ole taimi e mafai ona teu ai le mea fa'apipi'i a'o le'i amata ona fa'aleagaina
- Ma'ale'ale ile vai, vevela, po'o isi mea fa'alesiosiomaga: O nisi mea fa'apipi'i e sili atu ona maaleale i nei mea nai lo isi.
- Taofi le mana: O le malosi o le faʻapipiʻi e teteʻe ai le teteʻa pe a uma ona faʻaaogaina
Le Evolution of Adhesives: Ose Talafa'asolopito Pipi
Ua faitau afe tausaga o faaaoga e tagata ni mea faapipii. O faʻamaoniga o mea faʻapipiʻi-kelu na maua i nofoaga anamua na amata mai i le vaitaimi o Pleistocene, i luga atu o le 40,000 tausaga talu ai. Ua maua e le au suʻesuʻe i le eleele faʻamaoniga o mea faʻapipiʻi e faʻaaogaina e tagata i ituaiga eseese, e aofia ai:
- Birch bark tar: O le mea fa'apipi'i sili ona leva na iloa, na amata mai i le tusa ma le 200,000 tausaga talu ai, na maua i Italia. Sa faia i le pa'u birch ma le lefulefu, fa'afefiloi fa'atasi ma fa'avevela ina ia maua ai se fa'afefiloi pipii.
- Omea: Na faaaogā e tagata anamua le omea e sosoo ai vaega o a latou meafaigaluega ma auupega.
- Beeswax: Na faʻaaogaina e tagata Eleni ma Roma le beeswax e faʻapipiʻi ai vaega laupapa o latou aufana.
- Okere: O lenei lanu masani na faʻafefiloi ma gaʻo manu e fai ai se paʻu na faʻaaogaina mo le faʻapipiʻiina o mea taua i le Middle Stone Age.
- Kemu: Na fa'aaogaina e tagata Aikupito anamua le pulu mai la'au o le akasia e fai ma mea fa'apipi'i mo le fausiaina.
Atina'e o Gaosiga Fa'apipi'i
I le aluga o taimi, na faʻalauteleina e tagata le tele o mea faʻapipiʻi ma faʻaleleia le faagasologa o le fausiaina. O nisi fa'ata'ita'iga e aofia ai:
- Kelu manu: O lenei mea fa'apipi'i na faia e ala i le fa'apunaina o ponaivi o manu, pa'u, ma uaua e maua ai se vai e mafai ona fa'aaoga e fai ma kelu. Sa masani ona faʻaaogaina i le fafie ma le faʻapipiʻiina o tusi.
- Lime sima: Na faʻaaogaina e tagata Eleni ma Roma le paʻu lime e faʻapipiʻi ai maʻa ma piliki i le fausiaina.
- Kelu vai: I le senituri lona 20, na fausia ai kelu vai, lea na faigofie ai ona faʻapipiʻi mea faʻapipiʻi i luga.
Ole Matafaioi ole Saienisi ile Atina'e Fa'apipi'i
A o agaʻigaʻi i luma le faasaienisi, sa faapena foʻi ona tupu aʻe mea faapipii. Sa amata su'esu'e e saienitisi uiga kemikolo o mea fa'apipi'i ma fa'ata'ita'i i mea fou e maua mai ai oloa malolosi ma sili atu ona lelei. O nisi o alualu i luma iloga e aofia ai:
- Fa'apipi'i fa'akomepiuta: I le senituri lona 20, na fa'atupuina ai mea fa'apipi'i fa'apipi'i, lea e mafai ona fa'atatau i fa'aoga fa'apitoa ma fa'aleleia atili ai tomai fa'apipi'i.
- Fa'apipi'i liusuavai vevela: O mea fa'apipi'i nei e malo i le vevela o le potu ae mafai ona liusuavai ma fa'aoga i luga. E masani ona faʻaaogaina i le afifiina ma le fafie.
- Epoxy adhesives: Epoxy adhesives ua lauiloa mo lo latou gafatia e faʻapipiʻi le tele o meafaitino, e aofia ai uʻamea, palasitika, ma laupapa.
Pi'imau: O le Saienisi Pi'ipi'i i Tua o Fa'amau
O le pipii o le malosi lea o se mea fa'apipi'i e pipii i luga. E a'afia ai le fa'atupuina o so'oga fa'ama'i ma fa'aletino i le va o le pipi'i ma le pipi'i. O le malosi o le fusi e faʻalagolago i le va o le va o mea e lua.
O le Matafaioi a Malosi Fa'afeso'ota'i
O malosiaga fa'afeso'ota'i e iai sona sao taua ile pipi'i. O nei malosiaga e aofia ai le adsorption, masini, tino, ma kemisi. Adsorption e aofia ai le tosina atu o mea ninii i luga o se mea, ae o malosiaga faʻainisinia e aofia ai le faʻafesoʻotaʻi faaletino i le va o le pipii ma le pipii. O malosiaga fa'ama'i e aofia ai le fa'atupuina o so'o fa'atasi i le va o le pipi'i ma le pipi'i.
Le Mechanism of Adhesion
Adhesion e aofia ai le tele o masini, e aofia ai:
- Susū: E aofia ai le malosi o le mea fa'apipi'i e sosolo i luga o le pito i luga.
- Malosiaga i luga ole laiga: E fa'atatau i le malosi e mana'omia e tu'u'ese'ese ai le mea fa'apipi'i mai le pipi'i.
- Fa'afeso'ota'i tulimanu: O le fa'ailoga lea e faia i le va o le fa'apipi'i ma le fa'apipi'i i le mea e fa'afeso'ota'i ai.
- Tua'oi o saito: O le vaega lea e fetaui ai fatu e lua i se mea malo.
- Polymer fausaga: E faasino lea i le faatulagaga o molelaʻau i totonu o le faʻapipiʻi.
Le taua o le pipii i le fusia
O le pipii o se vaega taua i le faagasologa o le fusia. E fuafua ai le gafatia o le faʻapipiʻi e faʻatino ai lona manaʻoga. O le maualuga o le faʻapipiʻiina e manaʻomia e faʻalagolago i le ituaiga o mea e faʻapipiʻiina, le mamanu o le sooga, ma le faʻatinoga e manaʻomia.
O Ituaiga Eseese o Fa'apipi'i
E tele ituaiga o mea faʻapipiʻi, e aofia ai:
- Fa'apipi'i vaila'au: O mea fa'apipi'i ia e fa'atupu ai se fusi fa'a vaila'au ma le mea fa'apipi'i.
- Fa'apipi'i fa'aletino: O mea fa'apipi'i ia e fa'alagolago i 'au mole mole e pipii ma le pipi'i.
- Fa'apipi'i fa'ainisinia: O mea fa'apipi'i ia e fa'alagolago i malosiaga fa'ainisinia e fa'apipi'i ma le pipi'i.
O Meafaigaluega Autu Fa'aaogaina i le Fa'apipi'i
O metotia autu e faʻaaogaina i le adhesion e aofia ai:
- Sauniuniga luga: E aofia ai le saunia o le pito i luga o le pipii ina ia mautinoa le pipii lelei.
- Fa'aoga pipii: E aofia ai le fa'aogaina o le mea fa'apipi'i i luga o le mea fa'apipi'i.
- Fuafuaga soofaatasi: E aofia ai le mamanuina o le sooga ina ia mautinoa le pipii lelei.
O Su'i Metotia o le Fa'apipi'i
E i ai isi auala o le pipii, e aofia ai:
- Uili: E aofia ai le liusuavai o le uamea e fai ai se fusi.
- Soldering: E aofia ai le fa'aogaina o se u'amea e fa'apipi'i fa'atasi ai u'amea se lua.
- Fa'amau fa'ainisinia: E aofia ai le fa'aogaina o sikulima, fa'amau, po'o isi fa'amau fa'ainisinia e fa'apipi'i ai vaega e lua.
Mea Fa'apipi'i: O le Upu Moni Pipiimau
- O mea faʻapipiʻi e mafai ona vaevaeina i ni ituaiga autu se lua: natura ma faʻapipiʻi.
- O mea faʻapipiʻi faʻanatura e gaosia mai mea faʻapitoa, aʻo faʻapipiʻi faʻapipiʻi e faia mai vailaʻau vailaʻau.
- O fa'ata'ita'iga o mea fa'apipi'i fa'alenatura e aofia ai le kelu e faia mai le polotini manu, kelu fa'avae masoa, ma mea fa'apipi'i mai le pa'u fa'anatura.
- O mea fa'apipi'i fa'akomepiuta e aofia ai mea fa'apipi'i fa'avae polymer, fa'apipi'i fa'afefete fa'afefete, ma fa'apipi'i fa'avae solvent.
Teuina ma le Ola Fa'asao o Mea Fa'apipi'i
- O mea fa'apipi'i e tatau ona teu i se nofoaga mālūlū ma mago e puipuia ai mai le mago po'o le pipii tele.
- O le ola fa'amau o se mea fa'apipi'i o le a fa'alagolago i lona tu'ufa'atasiga ma le auala na fa'agasolo ai.
- O nisi mea fa'apipi'i, e pei o mea fa'apipi'i vevela, e pu'upu'u le ola fa'apolopolo nai lo isi ma e mana'omia ona fa'aoga i totonu o se taimi fa'apitoa pe a uma ona gaosia.
- I se tulaga lautele, o mea faʻapipiʻi o loʻo teuina mo taimi uumi e ono manaʻomia ai le faʻaogaina atili poʻo le faʻafefiloi ina ia mautinoa o loʻo talafeagai pea mo le faʻaaogaina.
Tu'u Fa'atasi: Fa'aogaina o mea fa'apipi'i
Pe a oʻo mai i le filifilia o le faʻapipiʻi saʻo mo se faʻaoga faʻapitoa, e tele mea e tatau ona mafaufau i ai. E aofia ai:
- O mea o loʻo faʻapipiʻiina
- Le tikeri manaʻomia o le malosi faʻapipiʻi
- Le tele ma le vaega o le fusi
- Le malosi malosi e manaʻomia e le fusi e tatalia
- Le mana'omia e fa'agata ai vaega fa'apipi'i
O ituaiga fa'apipi'i 'ese'ese ua mamanuina e fa'atino lelei i lalo o tulaga 'ese'ese, o lea e taua ai le filifilia o le mea sa'o mo le galuega. O nisi ituaiga masani o fa'apipi'i e aofia ai:
- Fa'apipi'i mautu, e fa'aoga i se tulaga liusuava ona fa'amaua'i lea pe a mālūlū
- Suavai fa'apipi'i, lea e fa'aoga i se tulaga susū ona fa'atutu lea pe fa'amalolo e fai ai se fusi
- O mea fa'apipi'i fa'aoso, ua mamanuina e pipii pe a fa'afeso'ota'i i luga
- Fa'apipi'i fa'afeso'ota'i, e fa'aoga i luga uma e lua ona fa'ataga lea e mago a'o le'i fa'apipi'i fa'atasi
- O mea fa'apipi'i fa'afefete vevela, e fa'afefeteina ona fa'apipi'i lea i le tasi mea a'o le'i pipi'i i le isi
Fa'aogaina o mea faapipii
A mae'a ona e filifilia le fa'apipi'i sa'o mo lau talosaga, ua o'o i le taimi e fa'aoga ai. O laasaga nei e masani ona mulimulitaia pe a faʻapipiʻi mea faʻapipiʻi:
1. Saunia mea i luga ole laiga: O mea e fa'apipi'i e tatau ona mama, mago, ma leai ni mea leaga e ono taofia ai le pipii mai le pipii lelei.
2. Faʻapipiʻi le faʻapipiʻi: E tatau ona faʻaogaina le faʻapipiʻi e tusa ai ma faʻatonuga a le gaosiga. Atonu e aofia ai le fa'asalalauina tutusa i luga o le tasi luga, fa'aoga i se fa'ata'ita'iga fa'apitoa, po'o le fa'aogaina i luga uma e lua.
3. Fa'atasi i luga: E tatau ona tu'u fa'atasi vaega e lua a'o susū pea le mea fa'apipi'i. Atonu e aofia ai le fa'aogaina ma le fa'aeteete po'o le fa'aogaina o le fa'amalosi e fa'amautinoa ai se sootaga malosi.
4. Fa'ataga le fa'apipi'i e fa'apipi'i: E tatau ona fa'ataga le fa'apipi'i e fa'atutu pe fa'amalolo e tusa ai ma fa'atonuga a le gaosi oloa. Atonu e aofia ai le tu'u fa'amamago fa'alenatura po'o le fa'aogaina o le vevela po'o le malosi e fa'avave ai le faiga.
Su'ega Fa'atino Fa'apipi'i
O le taimi lava e faʻaoga ai le faʻapipiʻi ma faʻataga e seti, e taua le suʻeina o lona faʻatinoga. Atonu e aofia ai le fuaina o le malosi o le fusi, tofotofoina lona gafatia e tetee atu ai i malosiaga malolosi, poʻo le siakiina o lona gafatia e puipuia ai le faʻapipiʻiina (le sosolo o le pipii i tua atu o le laina faʻamau).
E i ai le tele o metotia e mafai ona faʻaaogaina e suʻe ai le faʻaogaina o le pipii, e aofia ai:
- Su'ega Tensile, lea e fua ai le malosi e mana'omia e motusia ai le fusi
- Su'ega si'i, e fua ai le malosi e mana'omia e fa'ase'e ese ai vaega fa'apipi'i
- Su'ega pa'u, e fua ai le malosi e mana'omia e pa'u ese ai vaega o lo'o pipi'i
- Su'ega Dynamic, lea e fuaina ai le malosi o le fusi e fa'asagatau ai fa'alavelave ma fa'alavelave
O le a le umi e mafai ai ona tumau lou pipii? Le Ola Fa'amau o Fa'apipi'i
E tele mea e mafai ona a'afia ai le ola fa'amau o mea fa'apipi'i, e aofia ai:
- Tulaga e teu ai: E tatau ona teu mea fa'apipi'i i se nofoaga mālūlū, matutu ina ia puipuia ai suiga i a latou vaila'au. O le fa'aalia i le susu, vevela, po'o le susulu sa'o o le la e mafai ona vave fa'aleagaina ai mea fa'apipi'i.
- Tulaga o meafaitino: O le tu'ufa'atasiga o se mea fa'apipi'i e mafai ona a'afia ai lona ola. O nisi fa'apipi'i o lo'o i ai antioxidants po'o UV stabilizers e fa'aleleia atili ai lo latou mautu i le taimi.
- Matua: I le aluga o taimi, o mea faʻapipiʻi e mafai ona matua ma leiloa a latou meatotino faaletino, e pei o le fetuutuunai poʻo le malosi. E mafai ona faatelevaveina le matua pe a aafia i le vevela, susu, poʻo vailaʻau.
- Vevela: O mea fa'apipi'i e mafai ona maaleale i suiga o le vevela. O le maualuga o le vevela e mafai ona mafua ai ona mafiafia tele pe manifinifi mea fa'apipi'i, ma a'afia ai le mafai ona pipii.
- Su'ega: E faia e le au gaosi su'esu'ega e iloa ai le ola fa'amau o latou mea fa'apipi'i. O nei su'esu'ega e aofia ai le su'esu'eina o le malosi fa'apipi'i i le aluga o taimi e iloa ai le taimi e amata ai ona fa'aleagaina.
Aso e muta ai ma Fautuaina le Fa'aoga
E masani ona tu'uina atu e le au gaosi se aso e muta ai a latou mea fa'apipi'i, a mae'a e le tatau ona fa'aogaina le fa'apipi'i. E taua le mulimulita'i i ta'iala o le fa'aoga ma le lafoa'iina ina ia mautinoa o lo'o tumau pea le fa'apipi'i ma saogalemu fa'ama'i. O le fa'aaogaina o mea fa'apipi'i ua mae'a e mafai ona i'u ai i le vaivai po'o le fa'aletonu atoa o le fa'amau.
iʻuga
O lea la, o le mea lena o mea faʻapipiʻi ma pe faʻapefea ona latou galue. O se mea aoga tele e iai, ma e tatau ona e iloa atili e uiga ia i latou i le taimi nei.
E mafai ona e fa'aogaina mea fa'apipi'i mo mea uma mai le faufale e o'o i le fa'amau tusi, aua le fefe e fa'aoga. Tau lava ia mautinoa o loʻo e faʻaogaina le ituaiga saʻo mo le galuega ma o le ae manuia.
O aʻu o Joost Nusselder, o le na faavaeina le Tools Doctor, faʻatau oloa, ma tama. Ou te fiafia e faʻataʻitaʻi meafaigaluega fou, ma faʻatasi ai ma laʻu 'au sa ou fatuina ni tusiga blog loloto talu mai le 2016 e fesoasoani ai i le au faitau faamaoni i meafaigaluega & faʻamatalaga tufuga.