Wax: Ose Ta'iala Maua'i ile Amataga, Kemisi & Fa'aoga

saunia e Joost Nusselder | Faʻafou ile:  Iuni 19, 2022
Ou te fiafia e fatu fua fua mea tumu i fautuaga mo laʻu au faitau, oe. Ou te le taliaina totogi lagolago, o loʻu manatu o laʻu lava ia, ae afai e te iloa aʻu fautuaga aoga ma e iʻu i le faʻatauina o se mea e te fiafia i ai e ala i se tasi o aʻu fesoʻotaʻiga, E mafai ona ou mauaina se komisi e aunoa ma se tau faʻaopoopo ia te oe. Aoao atili

Pe na e mafaufau ea po o le a le mea e maua ai e lau moligao e sili ona e fiafia i ai lona uiga lamolemole ma le iila i'uga? Pe fa'afefea ona tu'u lau lipstick e te fiafia iai i le aso atoa? O le tali e taoto i se tasi o mea masani: wax. O le ga'o ose mea fa'apitoa e faia mai mea fa'anatura e pei o la'au ma manu, ma e fa'aaogaina i pisinisi eseese.

Waxes e masani ona malo i le vevela o le potu ma e maualuga le liusuavai. E mafai ona faia mai mea eseese eseese, ae tutusa uma mea totino o le faia o se mea e sili atu ona mautu ma lamolemole, faʻapea foʻi ma le faʻamalamalamaina. O le mea lea ua avea ai le ga'o ma mea taua i le tele o oloa, e aofia ai mea teuteu, mea'ai, ma moligao.

I totonu o lenei tusiga, o le a tatou suʻesuʻeina ituaiga eseese o gaʻo ma o latou faʻaoga, mai mea teuteu i meaʻai e oʻo i faatufugaga. O le ae a'oa'o e uiga i uiga fa'apitoa o le beeswax, le fa'aogaina o le soya wax, ma le matagofie o le carnauba wax. O lea, se'i o tatou maulu atu i le lalolagi mata'ina o le ga'o ma iloa ai po'o le a le mea e matua taua ai.

O le a le solo

Wax: Le Mea Pi'ipi'i e Fa'auma ai se tu'i

Wax e fa'atatau i se vasega 'ese'ese o mea fa'aola e lipophilic, malleable solids e latalata ile vevela. E aofia ai alkanes maualuluga ma lipids, e masani lava i mea liusuavai i luga aʻe o le 40 °C, liusuavai e maua ai le vai viscosity maualalo. Wax o se ituaiga o malo e matua'i fa'ato'ato'a ma malosi, e maua ai se mea pipi'i e mafai ona faigata ona galue i ai.

Ituaiga ole Wax

E 'ese'ese ituaiga ga'o, e tofu lava ma lona tulaga fa'atasi ma lona tino. O nisi o ituaiga sili ona lauiloa o wax e aofia ai:

  • Wax Mama: O lenei ituaiga o ga'o e faia mai i fa'aputuga mama ma e leai ni fa'aopoopoga po'o ni vaila'au.
  • Black Wax: O lenei ituaiga o ga'o e faia mai lau o le cannabis laau ma e lauiloa i lona malosi maualuga.
  • Dab Wax: O lenei ituaiga o ga'o e faia i le fa'aogaina o le fa'agasologa e ta'ua o le su'eina, lea e aofia ai le fa'avevesi o mea o le la'au ina ia fa'apapa ai le suau'u. O le mea e maua mai ai o se mea ga'o e sili atu ona malō nai lo le ga'o mama ae sili atu le malu nai lo le ga'o.

O le Faia o le Wax

O le faagasologa o le faia o le ga'o e mafai ona eseese e fa'atatau i le ituaiga o ga'o e gaosia. Ae ui i lea, o le auala lautele e aofia ai le aveeseina o mea faʻapipiʻi mai mea laʻau ma faʻamamāina le mea e maua mai soʻo se vaifofo totoe. O lenei faʻagasologa e maua ai se oloa faʻapitoa e sili ona lelei mo tagata faʻaoga e manaʻo i se poto masani vave ma sili ona malosi.

Fa'amalosia ma Malosiaga

Ua lipotia mai e le au faʻamalosia o faʻataʻitaʻiga o le gaʻo e tusa ma le 70-90% THC, ma avea ai ma se tasi o ituaiga sili ona malosi o le cannabis avanoa. Ole maualuga ole THC ile ga'o e mafai ona fesuisuia'i e fa'atatau ile ituaiga ole ga'o o lo'o gaosia, ma nisi o ituaiga e aofia ai le 99% THC.

Le Tala Matagofie i le Auala na Avea ai le Wax

Ua tele senituri o faaaogā e tagata le gaʻo, ae o fea na aumai ai? O se tala fa'asolopito puupuu lea o le auala na o'o mai ai ga'o fa'anatura:

  • La'au La'au: La'au masani e mafai ona maua mai i la'au e pei o soya, pama, ma jojoba. O nei waxes e aumai mai fatu, lau, poʻo fua o le laau ma faʻaaogaina i pisinisi eseese, e aofia ai mea teuteu, moligao, ma meaʻai.
  • Manu: O le isi fa'apogai o ga'o fa'anatura o manu. O le beeswax, mo se faʻataʻitaʻiga, e gaosia e lagomeli e fau ai o latou ofaga. Lanolin, o se mea e pei o le ga'o, e maua mai i le pa'u o mamoe ma fa'aaogaina i mea tau pa'u.

Mai le Suau'u e o'o atu i Fa'aola: O Origins of Waxes

A'o iai pea ga'o fa'anatura mo le tele o seneturi, o so'o ga'o fa'akomepiuta ose mea fou fou. O le auala lenei na oʻo mai ai:

  • Suau'u: O so'o ga'o e maua mai le suau'u, o se fafie. O le fa'agasologa e aofia ai le fa'amamāina o le suau'u mama e gaosia ai ituaiga waxes eseese ma mea fa'aletino eseese.
  • Synthetics: I le fa'aopoopoina o ga'o fa'avae suau'u, e mafai fo'i ona fai fagogo fagogo. O nei ga'o e faia e ala i le tu'ufa'atasia o vaila'au eseese e maua ai se mea e pei o le ga'o.

Su'e: Le Fa'aaogaina Fa'aonaponei o Waxes

I aso nei, ua faʻaaogaina gaʻo i le tele o pisinisi, e aofia ai mea teuteu, moligaʻo, ma meaʻai. O se tasi o faʻaoga masani o le gaʻo o le aveeseina o lauulu. O le fa'afefeteina e aofia ai le tu'uina o le ga'o vevela i le pa'u ona aveese lea, fa'atasi ai ma le lauulu, ina ia tu'u ai le pa'u lamolemole ma leai ni lauulu. E mafai ona faia le ga'o i ga'o fa'ale-natura ma ga'o, ma o ituaiga ta'itasi e iai lona lava seti o mea fa'aletino ma uiga.

Wax Chemistry: O Molecules Lavelave e Fai se Fa'atinoga Faigofie

O le ga'o o se ituaiga o ga'o e aofia ai se ga'o filifili umi e feso'ota'i ma se ava malosi. O le ava malosi e mafai ona iai so'o se mea mai le 12 i le 32 carbon atoms, ma o le ga'o ga'o e mafai ona aofia ai le tele o aliphatic (sa'o-laina) po'o le cyclic (fa'amama mama). O le maualuga o le saturation o le ga'o ga'o e eseese foi, faatasi ai ma nisi o ga'o o lo'o i ai na o noataga e tasi i le va o kaponi (tumu), a'o isi o lo'o i ai fusi fa'alua (unsaturated).

Waxes i le Natura

Waxes e maua i le tele o mea olaola i le natura, e aofia ai luga o laau ma manu. Latou te tautuaina se galuega autu o se ufiufi manifinifi, puipuia e fesoasoani e teteʻe vai ma isi mea tau le siosiomaga. O nisi o faʻataʻitaʻiga o waxes o loʻo maua i le natura e aofia ai:

  • Beeswax, e gaosia e pi e fau ai a latou meli
  • Carnauba wax, gaosia e lau o le pama carnauba
  • Lanolin, e gaosia e le sebaceous glands o mamoe ma faʻaaogaina i mea teuteu ma mea tau paʻu
  • Cutin, o se polymer waxy e maua i le cuticle o lau laau ma ogalaau

Tulaga Fa'a-Kemikolo o Waxes

Waxes e masani lava ona mausali i le vevela o le potu ma e maualuga le liusuavai, lea e mafai ai ona avea ma mea e teu ai mo le malosi ma isi vaega taua. O le mea sa'o e liusuavai ai se ga'o e fa'alagolago i lona fausaga fa'a-kemikolo, fa'atasi ai ma filifili uumi ma le tele o fa'amau tu'u e ta'ita'i atu i mea fa'afefeteina maualuluga. Waxes e masani foi ona hydrophobic, o lona uiga latou te le solo i le vai.

Fa'aaogāga Fa'aliga ole Waxes

Waxes o loʻo i ai le tele o faʻaoga faʻapisinisi, e aofia ai:

  • Faiga moligao, lea e fa'aogaina ai ga'o e pei o le beeswax po'o le paraffine e fai ma vaega autu
  • Gaosi mea'ai, lea e fa'aogaina ai le ga'o e fai ma ufiufi po'o se fa'asao mo nisi ituaiga o mea'ai
  • O mea teuteu ma mea e teu ai le tagata lava ia, lea e faʻaaogaina ai le gaʻo e fai ma mea faʻafefete poʻo le tuʻuina atu o se pa puipui mo le paʻu.
  • Pa'u ma pa'u, lea e fa'aoga ai ga'o e fai ai se puipui pe fa'iila i luga o luga e pei o fola, ta'avale, ma meafale.
  • Pepa ma lomitusi, lea e fa'aogaina ai le ga'o e fa'atonutonu ai le fa'aogaina o vaitusi ma fa'aleleia atili le lelei o le lolomi

Waxes i Koale ma Suau'u

O lo'o maua fo'i waxes i totonu o le koale ma le suauu, lea e masani ona ta'ua o "waxes pogisa" ona o lo latou lanu. O nei ga'o e masani lava o fa'afefiloi lavelave o mole mole ma e le o malamalama lelei e pei o ga'o masani. Ae ui i lea, o loʻo iai pea le taua tele aua e mafai ona faʻaaogaina e fai ma mea amata mo oloa eseese, e aofia ai lubricants, palasitika, ma isi mea tau alamanuia.

Le Tele o Fa'aoga ole Wax: E sili atu nai lo na'o se ufiufi puipui

Wax e masani ona fa'aaogaina i ni fa'auma eseese ma laʻei, mai le ga'o ta'avale e o'o i pa'u. O lana galuega autu o le puipuia lea o luga mai le vai ma isi elemene. E mafai fo'i e le ga'o ona iai ni mea fa'aopoopo e maua ai fa'amanuiaga fa'aopoopo, e pei o le puipuiga o le UV po'o mea e tete'e ai i le fa'afefe. O nisi fa'aoga masani ole ga'o ile fa'auma ma fa'alavalava e aofia ai:

  • Medium mo le faia o fa'auma fa'aleaganu'u
  • Tapuni fa'auma mo fafie ma pa'u
  • Fa'ato'a fa'afefe vai mo mea i fafo
  • Fa'auma malo mo fola ma meafale
  • Tulaga tulaga ese mo faatufugaga ma galuega taulima

Wax i Gaosi

O le wax o se vaega taua foi i le gaosiga o mea eseese. E masani ona faʻaaogaina e avea o se sui faʻasaʻo, faʻapea foʻi ma le gaosiga o mea faʻapipiʻi, vaitusi, ma vali. O nisi fa'aoga masani ole ga'o ile gaosiga e aofia ai:

  • Fau fale mo le lafo o vaega u'amea
  • Fausia o mea fa'apipi'i fa'apitoa mo fa'aoga fa'apitoa
  • Fausia le faavae mo vali ma vaitusi
  • Puleaina le maualuga o le maaa i meafaitino

Wax i Mea'ai ma Isi Mea

E le na'o le fa'aaogaina o le ga'o i mea tau alamanuia-e masani fo'i ona maua i mea'ai ma isi mea o aso uma. O nisi ituaiga o ga'o e manatu i ai o se mea'ai suamalie, ma e mafai ona taugata tele. O nisi fa'aoga masani o le ga'o i mea'ai ma isi mea e aofia ai:

  • Ufiufi fuala'au 'aina ma fuala'au 'aina e fa'alautele ai le ola
  • Fausia le apa pito i fafo o nisi ituaiga sisi
  • Fausia se atigi malo i lole ma sukalati
  • Tuuina atu o se ufiufi puipui i luga o fualaau ma capsules

Fa'anatura vs. Su'i Wax

E mafai ona gaosia le ga'o mai le tele o puna faanatura, e aofia ai koale, araisa, ma e oo lava i le suauu pama mumu. O lo'o maua fo'i so'o ga'o, ma e masani lava ona faia mai se filifili lavelave o gaioiga fa'a-kemikolo. O le ituaiga o ga'o e fa'aaogaina e fa'alagolago i le galuega o lo'o fa'amoemoe e tautua ai, fa'apea fo'i ma le maualuga o le fa'atonuina o ana meatotino. O nisi o eseesega taua i le va o le ga'o fa'alenatura ma le gaosia e aofia ai:

  • E masani ona manatu le ga'o fa'alenatura e sili atu ona fa'alelei le si'osi'omaga
  • E mafai ona sili atu ona tumau le ga'o fa'akomepiuta i ona meatotino
  • Atonu e le maua i le ga'o fa'anatura le filifili lapo'a o vaega o lo'o maua i le ga'o ga'o

iʻuga

O lea la, o le mea lena o le ga'o – o se mea e gaosia mai la'au po'o manu e fa'aoga e puipui ma fa'aila ai luga. Ua fa'aaogaina mo le tele o seneturi mo le tele o fa'amoemoega eseese, mai moligao i mea teuteu i mea'ai. 

E le mafai ona e sese i sina waxing i lea taimi ma lea taimi!

O aʻu o Joost Nusselder, o le na faavaeina le Tools Doctor, faʻatau oloa, ma tama. Ou te fiafia e faʻataʻitaʻi meafaigaluega fou, ma faʻatasi ai ma laʻu 'au sa ou fatuina ni tusiga blog loloto talu mai le 2016 e fesoasoani ai i le au faitau faamaoni i meafaigaluega & faʻamatalaga tufuga.